Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ve Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) Seçimi Kanunu değişiklik teklifini AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı ile MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız kamuoyuna açıkladı. Teklifte; seçim barajı yüzde 10'dan yüzde 7'ye düşürülmesi, ittifakı oluşturan partilerin çıkaracağı milletvekili sayısının seçim bölgesinde ittifak içinde elde ettiği oy sayısı esas alınarak belirlenmesini içeren düzenlemeler yer aldı.
Muhalefet partilerinin sözcüleri ve milletvekilleri karara tepki gösterdiler. CHP Sözcüsü Faik Öztrak, HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, İYİ Parti Grup Başkanı İsmail Tatlıoğlu ve Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Sözcüsü İdris Şahin tepki gösterenler arasındaydı. Tepkilerin ortak noktası, bu düzenlemenin iktidarın güçsüzlüğüne işaret ettiği yönünde oldu.
CHP: ARTIK KENDİSİ DE BİLİYOR
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, kanun teklifine ilişkin açıklama yaptı. Seçim sistemiyle oynamaya başlanmasının iktidarın gidici olduğunu dikkat çeken Öztrak, 'Geliyor gelmekte olan' dedi.
Seçime girmek için Meclis'te grup oluşturmanın bir yarar sağlamamasını ve milletvekili sayısını ittifak içerisindeki oy oranına da bağlandığı kanun teklifine ilişkin Twitter hesabından bir açıklama yapan Öztrak, şunları söyledi:
'Bir iktidar seçim sistemiyle oynamaya başladıysa, Gidici olduğunu artık kendisi de biliyordur. Geliyor gelmekte olan...'
İşte Öztrak'ın o tweeti:
HDP: KÜÇÜK ORTAĞIN ALEYHİNE
HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, AK Parti ve MHP’nin TBMM Başkanlığı’na sunduğu Milletvekili Seçim Kanunu değişikliği ile ilgili “Tamamen kendi bekalarını sağlamak için hazırlanan bir teklif. Millet İttifakı ve diğer ittifaklara karşı temel bir hamle. Bu teklif ‘yeniliyoruz, düşüş halindeyiz’ demenin adı. İtiraf aynı zamanda. Çatlak o kadar büyük ki boyalarla, yamalarla kapatamayacaksınız” dedi.
Meral Danış Beştaş
TBMM’de düzenlediği basın toplantısında konuşan Beştaş, kanun teklifi ile ilgili şunları söyledi:
'KÜRTLER MECLİSE GİRMESİN DİYE KONULDU'
'Tamamen kendi bekalarını sağlamak için hazırlanan bir teklif. İttifaklara karşı bir hamle bu, aynı zamanda. Millet İttifakı ve diğer ittifaklara karşı temel bir hamle. Ve demokratik bir teklif değil her şeyden önce. Evet, bu teklif ‘yeniliyoruz, düşüş halindeyiz’ demenin adı. Bir itiraf aynı zamanda. Ve bu gidişlerini tabi ki hiçbir kanun teklifi kurtaramayacak. Çatlak o kadar büyük ki boyalarla yamalarla kapatamayacaksınız.
Biliyorsunuz seçim barajı, ‘Kürtler Meclis’e girmesin’ diye konuldu. HDP, 2015’te bütün barajları yerle bir edince, barajları aşınca şimdi artık baraj orada kalıyor. Kimin aleyhine kalıyor? Küçük ortağın aleyhine kalıyor. Onu kurtarmak için bir teklif. Bu bir siyasi rüşvet aynı zamanda. Çünkü, bütün anketler istatistikler MHP’nin baraj altında olduğunu görüyor.
'İTTİFAKLARI BİTİRDİLER'
Uzunca süredir gündemde, bir türlü getirilemiyordu. İki parti dışında kimseye tek bir görüş sorulmadı. Burada dikkat çeken ikinci madde var. İttifakları bitirdiler… Bu şu demek, sadece ittifaktaki partiler için yüzde 7 barajı kaldırılmış oldu. Genel baraj kaldırılmış oldu. Ama içinde diyelim ki küçük bir oy aldı ve ‘artık oy’ ile milletvekili çıkarabilecek artık onu çıkaramıyor. Oylar doğrudan partilere gidilecek. Her partinin oyu kendisi hesabına yazılacak. Ve milletvekili seçimlerinde ittifak resmen bu teklif ile sonlandırılıyor. Ama Cumhurbaşkanlığı seçimi için ittifak devam ediyor… İl ve ilçe seçim kurulları kura ile belirlenecek… Kendi atadıkları AKP dönemindeki hakimlerin kuradan çıkma şansı artıyor.”
İYİ PARTİ: SEÇİM DÜZENLEMESİNİN ARIZALARI ÇOK
İYİ Parti Grup Başkanı İsmail Tatlıoğlu, TBMM Başkanlığına sunulan Seçim Kanunu teklifine ilişkin, 'Seçime giderken, seçim kanunu değiştiren bütün siyasal iktidarlar seçimi kaybetmiştir. Ayrıca bu seçim düzenlemesinin arızaları da çoktur' dedi.
İYİ Partili Tatlıoğlu, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında, AK Parti ile MHP'nin ortak imzası ile Meclis'e sunulan Seçim Kanunu teklifine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Tatlıoğlu, İYİ Parti'nin Türk siyasi hayatına girmesinin ardından AK Parti'nin TBMM'deki gücünü kaybettiğini belirterek, '2019'da da iktidar büyükşehirlerdeki siyasal gücünü kaybetmiştir. Şimdi sıra bu iktidarın, Cumhur İttifakı'nın tasfiyesidir. Bu görünmektedir' dedi.
İsmail Tatlıoğlu
Çok partili sisteme girildikten sonra Türkiye'de farklı seçim sistemlerinin denendiğini hatırlatan Tatlıoğlu, 'Ama seçime giderken, seçim kanunu değiştiren bütün siyasal iktidarlar seçimi kaybetmiştir. Bu değişiklik neticesinde yine akıbet aynı olacaktır. Ayrıca bu seçim düzenlemesinin arızaları da çoktur.' diye konuştu.
'MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ'
Tatlıoğlu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal ettiğini belirterek, Türkiye'nin diplomatik çabalarına vurgu yaptı. Tatlıoğlu, 'Diplomatik çözüm arayışlarını memnuniyetle karşılamaktayız. Sorunun uluslararası hukuk ve insan hakları çerçevesinde çözülmesini arzu etmekteyiz. Bu kapsamda Rusya'yı Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne ve egemenlik haklarına saygıya çağırıyor ve Rusya'yı işgal ettiği topraklardan bir an önce çıkmaya davet ediyoruz. Türkiye her aklı başında ülke gibi bölgesindeki kavgaları kovmak ve istikrarı sağlamak için her türlü gayreti göstermelidir' ifadesini kullandı.
DEVA: ‘İKTİDARI KAYBETME KORKUSUNUN ESERİ’
Demokrasi ve Atılım (DEVA) Partisi Sözcüsü İdris Şahin, partisinin genel merkezinde yaptığı açıklamada seçim yasasına ilişkin değişiklik tasarısını değerlendirdi.
İdris Şahin
Yasa değişikliğinin toplumun tamamını ilgilendirdiği kaydeden Şahin şu ifadeleri kullandı:
'İKTİDARIN KENDİ MUTFAĞINDA PİŞİRDİĞİ AŞI DAYATMASINI DOĞRU BULMUYORUZ'
“Toplumun tamamını ilgilen bir yasa değişikliği, TBMM’de grubu bulunan, temsil edilen tüm siyasi partilerin ve sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanmalıydı. İktidarın kendi mutfağında pişirdiği aşı 84 milyona dayatmasını doğru bulmuyoruz.”
'BARAJ ENDİŞEMİZ OLMADIĞINI BİRÇOK KEZ DİLE GETİRDİK'
“DEVA Partisi olarak kurulduğumuz ilk günden itibaren, ülkemizi yönetmeye talip olduğumuzu ve seçim barajı gibi bir endişemizin olmadığını birçok kez dile getirdik. Seçim yasasında temsilde adaleti sağlamak amacıyla, barajın düşürülmesi ve seçim bölgesinin daraltılmasıyla ilgili düzenlemeleri gerçekleştireceğimizi parti programımızda milletimize taahhüt ettik.”
'ASIL SEÇİM SONUÇLARINI DOMİNE ETMEK'
“Seçim kanununda yapılmak istenen bir kısım değişikliklerin uygulamadan kaynaklanan olumsuzlukları gidermeye yönelik olduğunu görmekle birlikte, asıl amacın iktidar partilerinin önümüzdeki seçim sonuçlarını domine etmeye yönelik beyhude bir çabası olduğunu düşünüyoruz. Bu kapsamda seçim barajının yüzde 10’dan yüzde 7’ye düşürülmesini olumlu bir adım olarak görmekle birlikte, yeterli de bulmuyoruz. DEVA Partisi olarak bu ülkenin her bir ferdinin TBMM’ye yansımasını istiyor ve bunun için çalışıyoruz.”
'SEÇİM MÜHENDİSLİĞİYLE KAZANILAN SEÇİM YOKTUR'
“İktidar partileri artık seçimi mevcut kurallara göre kazanamayacağını anlayınca, çözümü kuralları değiştirmekte bulmuştur. Oysa tarih bize seçim mühendisliğiyle seçimin kazanıldığını göstermemiştir. Bundan sonraki süreç içerisinde de iktidar partileri ne yaparlarsa yapsınlar seçim yasalarındaki düzenlemelerle sandığın galibi olamayacaklardır. Bu çalışmalar, iktidarı kaybetme korkusunun eseridir. Önümüzdeki seçimler, cumhurbaşkanlığının elindeki imkanların bir parti lehine seferber edileceği son seçim olacaktır.”
'MİLLET İRADESİNE SAYGISIZLIK'
“Bu değişikliklerin arkasında yatan temel motivasyon millet iradesine yapılan bir saygısızlıktır. Biz DEVA Partisi olarak seçim yasasında yapılmak istenen değişikliği, esasında iktidarın küçük ortağı Milliyetçi Hareket Partisi’ni memnun etme saikiyle yapılmış bir çalışma olarak görüyoruz.”
MİLLETVEKİLLERİNE ÇAĞRI
“TBMM’nin değerli üyelerine, milletimizin vicdanında yer bulacak değişikliklere gerek komisyonda ve gerekse de genel kurulda sahip çıkmalarını, açıkça millet iradesinin temsilini ortadan kaldıracak maddelere de onurlu bir şekilde karşı duruş sergilemelerini tavsiye ediyoruz.”
'MASA BAŞINDA SONUÇ ETME ARZUSU'
“Seçimi kazanamayacağını anlayan iktidar ve ortakları, her türlü mühendislik faaliyetini devreye sokmuştur. Aylarca süren çalışma sonrasında ortaya çıkan kanun teklifi millet iradesinden ümidini kesenlerin masa başında sonuç elde etme arzusudur. Kapalı kapılar arkasında temsilde adalet ilkesine darbe vuran değişiklikler planlayarak seçim kazanmaya çalışan iktidar ve ortaklarına, milletimiz gereken cevabı sandıkta verecektir.”