Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi'nin (TCMB) Eylül 2020'de baslayip dört ay süren faiz indirimi serisi ve Rusya'nin ABD ve NATO'yla yasadigi gerilimde yeni bir perde açarak baslattigi 'Ukrayna'yi isgal' hareketi, halihazirda baski altinda olan Türkiye ekonomisini iyiden iyiye sikistirdi. Bu alti aylik süreçte neredeyse her ürüne birbiri ardina zam gelirken, aralik ayinda yüzde 50 artisla 4 bin 253 lira olarak belirlenen asgari ücret enflasyon karsisinda eridi. Ekonomistler ve isçiler, bir süredir 'asgari ücrete yilda 2 kere zam yapilmasi' için çagrida bulunuyor.
AKP Grup Baskanvekili Cahit Özkan ve Cumhurbaskanligi Ekonomi Kurulu üyesi Nihat Zeybekci'den gelen açiklamalar ara zam konusunda bir adim atilacagi iddialarini güçlendirirken, kabineden ilk üst düzey açiklama Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakani Vedat Bilgin'den geldi.
Dünya gazetesinden Hüseyin Gökçe'ye konusan Bilgin, 'Asgari ücret tekrar gözden geçirilecek mi?' seklindeki soruya su yaniti verdi:
'Asgari ücret konusunda öncelikle sunu söylemeliyiz: Bu sene yaptigimiz asgari ücret artisi yüzde 50’nin üzerindedir ve asgari ücretin vergi disi birakilmasi çok önemli bir seydir. Bütün gelirlerde asgari ücretin vergi disi birakilmasi önemli. Sabit ücretle çalisanlar, AGI kaldirildi, ücreti düsürecegim diyen isletmeler yanlis yapti. Is kanunu anlasilan ücretten geriye gidilmesini açikça yasakliyor. Asgari ücrete sartlar içerisinde bakmak lazim.
'YASAL DURUM ARALIK AYINI GÖSTERIYOR'
Asgari ücretin eger Meclis gündeme getirip degistirmezse, aralikta belirlenir, tabii olaganüstü sartlar olursa bu sartlara bakarak degerlendirilir. Ancak yasal durum aralik ayini gösteriyor. Yeni asgari ücretin yasal belirlenme tarihi araliktir.'
Bilgin'in 'Asgari ücret görüsmelerinde, isverenler kitlesel isten çikarma uyarisinda bulunmustu? Subat ayinda da issizlik sigortasina basvurularda artis var' sorusuna yaniti da söyle oldu:
'Bizim iktisat metodolojisinde üzerinde durdugumuz bir sey vardir. Ayni anda iki olay oldugunda, bunlar arasindaki iliskin nedensel, tesadüfi, konjonktürel iliski olabilir. Issizlik maasina basvurulardaki artis su andaki konjonktür kaynakli olabilir. Yani asgari ücretin artisiyla ilgisi yok. Her asgari ücret döneminde issizlik bir süre artiyor, sonra tekrar istihdam ayni seviyeye geliyor.
'ASGARI ÜCRET ARTISI ISSIZLIGE YOL AÇAR TEZI YANLISLANDI'
Asgari ücret artisi issizlige yol açar tezi de Nobel Ekonomi Ödülünü alan David Cardin’in tezi ile yanlislandi. Istihdami olumsuz etkileyen faktörler farkli konjonktürel faktörler, dünya ekonomisindeki, teknolojideki degisim filan etki ediyor.
Mevcut durumda, hem yasal hem içinde bulundugumuz iktisadi süreç içerisinde yapilan reel olarak asgari ücretteki artis önemli bir orandir. Bunu kisa sürede su ayda veya bu ayda degismesini öngörmüyoruz.'