Veli Agbaba baskanligindaki CHP Esnaf Masasi heyetinin Isparta’daki temaslari sürüyor. Agbaba, bugün CHP Isparta Il Baskanligi'nda gündeme iliskin açiklamalarda bulundu. Agbaba, söyle konustu:
SALGIN SÜRECININ BASLADIGI GÜNDEN BUGÜNE 220 BIN 472 ESNAF IFLAS ETTI: Esnaf ilk kez kendi is yerinde kiraci durumuna düstü. Elektrik faturalari kirayi geçmis durumda. Artan kira, fatura, prim ve kredi faizleri borçlari, yüksek girdi maliyetleri ve yüksek elektrik ve dogal gaz faturalari nedeniyle son iki yilda 220 binden fazla esnaf kepenk kapatmak durumunda kaldi. Esnaf ve Sicil Gazetesi verilerine göre; 2020 yili genelinde 99 bin 588 esnaf, 2021 yili genelinde 101 bin 750 esnaf ve 2022 yilinin ilk iki ayinda 19 bin 134 esnaf olmak üzere salgin sürecinin basladigi günden bugüne 220 bin 472 esnaf iflas etti. Iflas eden 220 bin 472 esnafin 73 bin 311’i ise normallesme döneminin basladigi 2021 Haziran ayindan bugüne gerçeklesti. Normallesme süreci ile birlikte islerinin düzelecegini düsünen esnaf bu seferde artan girdi maliyetleri, yüksek döviz kuru ve artan faturalar nedeniyle iflas etmek zorunda kaldi. Açilan dükkanlar da var. Ya çig köfteci ya tavuk dönerci açiliyor. Tavuk kiymasi diye bir sey icat ettiler. Emeklilerin, gençlerin ana yemegi çig köfte oldu. Çünkü karnini doyurmak için ancak bunlari satin alabiliyorsunuz. Yakinda bunlara da ulasilamayacak.
HEM ESNAF HEM ÜRETICI ZARAR EDIYOR: Bu dönemde esnafa verilen destek yetersiz kaldi. Esnafin yüzde 80’i BAG-KUR primlerini ödeyemiyor. Bin 750 TL ödemeyince esnaf saglik hakkindan da faydalanamiyor. Faturalar ve zincir marketler yüzünden de esnaf magdur. Biz, iktidara geldigimizde zincir marketlere düzenleme getirecegiz. Bu marketlerin ülke ekonomisine katkisi yok. Bunlarin verdigi vergiler Ingiltere’ye gidiyor. Biz, Esnaf Bakanligi kurup esnafin sorunlariyla bire bir ilgilenecegiz. Ayrica esnafimizin en büyük beklentilerinden biri de gerçek bir sicil affinin çikmasi, kredilerin faizlerinin silinmesi ve anaparanin ise uygun vadelerle taksitlendirilmesidir. Dün Yalvaç’ta bir boyaci esnafi, ‘Eskiden bin liraya ev boyatirken simdi 5 bin liraya boyatamiyoruz’ dedi. Kasap, ‘Vatandas 10 liralik kiyma alabiliyor’ dedi. Hem esnaf zarar ediyor hem üretici.”
70 KISILIK TEMIZLIK ISI IÇIN 21 BIN KISI BASVURDU: Eskiden para vardi, mal yoktu. Simdi mal var, para yok. Bir emekliye 25 kurus için iki saat Halk Ekmek kuyrugunda bekliyorsan bu memleketin sana vermis oldugu kaynaklar haram olsun. Issizlik verilerini açikliyorlar, güya issizlik azaldi. ‘Türkiye büyüdü’ diyorlar. Kim büyüdü? Büyüyen sadece kendileri ve Besli Çete. Çete dedigin seyin bir de reisi olur. Bir Besli Çete var, bir de onlarin reisi var. Bilin ki o Besli Çete kendi baslarina bunlari kazanmiyor. Ülkede üniversite mezunlari issiz. TÜIK, ‘Issizlik azaldi’ diyor. Mucizeler yaratiyor. TÜIK, 2021 yilinda issizligin 2020 yilina göre 121 bin kisi azaldigini açikliyor. ISKUR verilerinde ise 2020 Aralik ayindan, 2021 Aralik ayina, yani aradan geçen bir yilda kayitli issiz sayisinin 212 bin kisi arttigini açikliyor. Seçim bölgem olan Malatya’da da 162 kisilik ilana çikildi. ISKUR üzerinden basvurular alindi. Temizlik elemani alimi 70 kisi, basvuran sayisi 21 bin 300 kisi. Her bir kadro için 300 kisi basvurmus. Gençleri bu duruma düsürenlere yaziklar olsun.
KUR KORUMALI SISTEMIN MALIYETI 14 MILYAR LIRAYI BULDU: Kur korumali sistem diye bir sey uydurdular. Kazanan sadece zenginler. Bu is, üç bes zenginin kazandigi bir sistem. Bu sistemin üç aylik maliyeti 14 milyar lira oldugu ortaya çikti. Bu da 3 milyon 200 bin asgari ücrete denk geliyor. Bir inat ugruna, birilerini dolar milyoneri yapmak ugruna faizleri indirdik. Sonuç dolar 15 TL’ye dayanmis durumda. Kur korumali mevduatin da maliyeti hepimizin sirtina yüklenmeye devam ediyor. Bir avuç zengini daha fazla zengin yapabilmek için bu sistemin maliyeti, is yapamayan esnafimizin, açlik siniri altinda ücret alan asgari ücretlimizin, asgari ücretin altinda aylik alan 8 milyon emeklimizin, traktörü haczedilen, ürünü tarlada kalan çiftçimizin, yoksulluk siniri altinda maas alan memurumuzun sirtina yükleniyor. Nas diyorlar ya, bu kur korumali sistemin faizini vatandas ödedi. 14 Aralik’ta bu sisteme 100 bin lira yatiran biri, bugün 27 bin 500 TL para kazandi. Aradaki farki halk ödedi.
MEVZUAT YABANCIYA KOLAYCA DEGISIYOR DA ASGARI ÜCRETLILERIMIZE GELINCE NEDEN DEGISMIYOR: AKP’nin grup sözcüsü, ‘Gerekirse asgari ücrete yeniden zam yapariz, yilin sonunu beklemeyiz’ dedi. Daha sonra devreye Cumhurbaskanligi Ekonomi Politikalari Üyesi Nihat Zeybekci girdi ve ‘Türkiye'de yil ortasinda asgari ücrete bir daha bakilmali’ dedi. Bu sefer parti sözcüsü ‘Konu ile ilgili gerekli degerlendirmeleri yapiyoruz, zamani gelince açiklariz’ dedi. Sali günü ise Çalisma Bakani, diger üç iktidar yetkilisini bosa düsürdü, ‘Asgari ücret tartismalarini anlamli bulmuyorum’ dedi. Asgari ücrette alim gücü düsmeye devam ediyor. Asgari ücretin bir yillik alim gücü kaybi, domateste 231 kilo, salatalikta 162, biber de 105 kilo. Asgari ücretli, geçtigimiz yila göre 303 adet daha az yumurta ve 80 paket daha az margarin alabiliyor. Daha üç gün önce kanun teklifimizi verdik, ‘Gelin, asgari ücreti bu yil için yeniden belirleyelim’ dedik. Ama iktidar kanadindan bir ses çikmadi. Simdi sunu soralim? Hani gözleri isildayan Bakan Nebati yabanci yatirimcilara sesleniyordu ya ‘Bürokrasiyi al asagi ederiz. Arkamizda Cumhurbaskanimiz var, rahat olun. Mevzuati da degistiririz. Biz kanun falan tanimayiz, kabile devletiyiz’ demisti. Sen kanun tanimazsan buraya gelen yabancilar da yarin öbür gün kanun tanimaz, malina mülküne el koyarsa ne olur? Hukuk devletinin olmadigi yere yabanci yatirimci gelir mi, gelmez. Kabile devletinin oldugu yere yatirimci niye gelmiyor, çünkü hukukun olmadigini biliyor. Bu mevzuatlar yabancilar için kolayca degisebiliyor da neden açlik sinirinin altinda ücret alan 10 milyon asgari ücretlimiz için kolayca degismiyor?”
SAMIMIYSENIZ KANUN TEKLIFIMIZE DESTEK VERIN ASGARI ÜCRET YENIDEN BELIRLENSIN: Asgari ücrete bu yil için yüzde 50 oraninda zam yapildi. Sadece ekmegin fiyati bir yilda yüzde 62 oraninda zamlandi. Son bir yilda ekmege gelen zam, asgari ücrete gelen zamdan yüzde 12 daha fazla. Türkiye’de resmi enflasyon yüzde 54,4, vatandasin hissettigi enflasyon yüzde 128. ‘Müjde’ diye sunulan, ‘tarihi zam’ diye sunulan asgari ücret, su an için açlik sinirinin en az 300 TL altinda. Birlesik Kamu Is’in açiklamasina göre; 2021'de 100 liraya dolan sepet, 2022 Mart’ta 218 liraya doluyor. Bakan diyor ki ‘Asgari ücretin yeniden belirlenmesi için olaganüstü hâl olmasi lazim’. Olaganüstü hâl olmasi için asgari ücretlinin açliktan ölmesi mi lazim? Eger samimiyseniz gelin, kanun teklifimize destek verin, asgari ücret yeniden belirlensin.”
ET VE SÜT KURUMU BASKANI AKP’NIN YENI SÖZCÜSÜ OLSUN: Et ve Süt Kurumu, et fiyatlarinda yüzde 48 zam yapti. Yapilan zamla bir kilo kiyma 56 liradan 83 liraya, bir kilo kusbasinin fiyati da 62,50 liradan 92 liraya kadar artti. Dar gelirli vatandaslar ayda yilda bir sofrasina et koyuyordu, bu zamlarla o da yalan oldu. Türkiye, yüzde 37 ile Avrupa ülkeleri arasinda en az et, balik ve tavuk tüketen ülke. AB üyesi ülkelerde bu oranin ortalamasi yüzde 8,6. 31 milyon vatandasimiz ete, baliga veya tavuk etine hasret kalmis. Önümüz Ramazan ve vatandaslarimiza iftar sofrasinda bir kap et yemegini çok gördüler. Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü ne diyor, ‘Fiyatlar düsüktü, uzun kuyruklar oluyordu bu nedenle zam yaptik’. Allah bunlara akil fikir versin. Aslinda AKP kendisine yeni bir sözcü bulmus durumda. Bu kisiyi derhal hükümet sözcüsü yapmalari lazim. Neymis; kuyruklar azalsin diye zam yapmis. Maalesef ülkenin geldigi nokta bu. Liyakatsizligin hâkim oldugu ülkede, Et ve Süt Kurumu Genel müdürü parti sözcüsü olmaya aday bir isimdir. Bunlar ne diyordu fiyat artislarina; ‘güncelleme’ diyorlardi. Elektrige zam geliyor, ‘Elektrigimiz degerlendi’ diyorlar. Ne diyorlar; ‘Elektrik bizden önce yoktu’. Bunlar, kendini ampulü icat eden Edison saniyorlar. Bunlar, yakinda der; ‘Bizden önce Isparta’dan Antalya’ya kagni ile gidiliyordu, arabayi da biz icat ettik.
ESNAFA VERILEN BIN LIRA HIBE DESTEGININ 150 TL’SI GERI ISTENIYOR: Salgin sürecinde, tedbir önlemleri kapsaminda esnafa dükkanlarini zorunlu olarak kapattirdilar. Sonra dükkanini kapatan esnafa destek adi altinda 3 ayla sinirli olmak üzere biner lira kira desteginde bulundurlar. Simdi bunlar, verdikleri bin TL’lik hibe desteginin 150 TL’sini tekrardan esnaftan istemeye baslamis. Sebebi ise verilen hibe desteginin ticari kazanç olarak görülmesiymis. Akil var, fikir var. Dünya’nin neresinde bir iktidar kendi esnafina hibe ettigi parayi geri ister. Dün bu iddialari Ticaret Bakani Mehmet Mus’a sorduk. Eger bu iddialar dogru ise derhal düzeltilmelidir, bu uygulamadan derhal vazgeçilmelidir.
NEBATI’NIN YERINE YERLIKAYA YA DA YELIZ GELSIN: Nebati ne diyor? ‘Türk lirasina bir sey olmaz. Niye? Daha düsemez’ diyor. Bakin, bir örnek verelim; Güney Afrika para birimi rand ile sik sik kiyaslanan Türk lirasi, rand ile bire bir konumuna geriledi. 2010 yilinda 5 rand 1 lira ediyordu, 2022 yilinda 1 rand, 1 lira oldu. Hayirli olsun diyoruz. Simdi de bir söylenti var; ‘Maliye Bakani degisecek’ deniyor. Isparta’dan Recep Tayyip Erdogan’a bir öneride bulunalim. Kim olsun Hazine ve Maliye Bakani, pehlivan ve güresçi Hamza Yerlikaya olsun. Futbolcu Alpay olabilir ya da Yeliz olabilir.
PANCAR ÜLKESINDE SEKER KARABORSAYA DÜSTÜ: Türkiye bir pancar ülkesiydi. Burada yer alan arkadaslarimiz hatirlar, 2018 yilinda Burdur’da ‘Seker vatandir, satilamaz’ dedik. Fabrikalarin özellestirilmesine karsi çiktik. Daha önce TÜRKSEKER’in payi yüzde 65 iken simdi yari yariya düsmüs durumda. 2020’de 23 milyon ton olan üretim, 2021’de 18 milyon tona düstü. Bu sene rekoltede 2 milyon ton daha azalma bekleniyor. Pancar ülkesi olan Türkiye, sekere ulasamaz hale geldi. Geçtigimiz yil bakkal, market, toptanci, tatli imalatçisi, TÜRKSEKER’e ait fabrikalardan gidip istedigi miktarda 50’ser kiloluk torbalar halinde seker alabiliyordu. Sekerler sadece tek bir kisiye veriliyor, onlar da yandaslar. Malatya’da sekeri verdikleri kisi AKP’nin milletvekili. Esnafa, vatandasa sekeri vermiyorlar; AKP’li milletvekiline sekeri veriyorlar. 2021 basinda 210 lira olan 50 kilo seker, 2022’de 600-700 liradan satiliyor. Üreticiler, seker tedarikinde yasadiklari sorun sebebiyle üretim yapamiyor. Geçtigimiz yil bakkal, market, toptanci, tatli imalatçisi, TÜRKSEKER’e ait fabrikalardan gidip istedigi miktarda 50’ser kiloluk torbalar halinde seker alabiliyordu. Ancak TÜRKSEKER Tarim A.S isminde kurulan sirket, fabrikalardaki sekeri elinde topluyor, illerde kendi buldugu dagitim firmalarina bu sekeri veriyor, firmalar da beser kiloluk satis yapiyor. Sebebi ise yandaslar zengin olsun diye. Biz, 2018 yilinda 45 gün boyunca 25 il gezdik, ‘Seker vatandir satilamaz’ dedik. Seker fabrikalarini özellestirdiler, yandaslara peskes çektiler. Sonuç ise ülkede seker kitligi olmaya basladi.
ISPARTA HALKININ SENIN SADAKANA IHTIYACI YOK: Isparta, eskiden yetistirmis oldugu siyasetçilerle, tarim ürünleriyle, gül yagiyla meshurdu. Geçtigimiz haftalarda Isparta, ülkeyi yönetenlerin büyük bir beceriksizlik ve çapsizligiyla gündeme geldi. 120 saat boyunca elektrik kesildi. Evlerin ve garajlarin çatilari çöktü. 120 saat boyunca Isparta, adeta dünyaya kapanan bir il konumuna sokuldu. Çöken çatilar degil, Cumhur Ittifaki’ydi. 200 milyon liranin üzerinde zarar oldugu söyleniyor. ‘Ramazan’da iftar verecegiz’ diye simdi de milletin gözünün içine baka baka dalga geçiyorlar. Bu memleket senin sadakana muhtaç degil. Senin özellestirmelerin sonucu büyük bir magduriyet yasiyor. Bunlarin düsündügü ne fakir fukara ne Ispartalilar. Bunlar sadece Besli Çete’yi; 5 çarpi 5, 25’lik çeteyi düsünürler. Isparta’nin senin haram iftar yemegine ihtiyaci yok. Isparta’ya iftar degil, hak ettigi destegi ver.
AKP’NIN ÖVÜNDÜGÜ DUBLE YOLLARDAN ESER YOK: Yalvaç, sanki damarlarindan kan alinmis, solmus bir ilçeye dönüsmüs. Eskiden 130 fabrika vardi, simdi 20 civari var. Isparta tarim memleketi ama tarim çökmüs durumda. Geçtigimiz yil zar zor gübre atan çiftçi, bu yil gübre atamayacak. Mazot zaten 7 liradan 22 liraya çikti. Isparta tesvikte 2. bölge. Acaba Isparta’nin hangi sanayisi var diye merak ettim, hiçbir sey kalmamis. Dün Ankara’dan geldim, AKP’nin övündügü duble yollardan eser yok, yollar köy yolu gibi. Birazdan Antalya’ya geçecegiz, Isparta-Antalya yolu da eski yol. Isparta’ya verilen deger bu. Isparta bir ögrenci kenti, askeriye açisindan en önemli kentlerden biri. Bunlara verilen önem de azalmis.”