Tuncay Porsuk; MYK sistemi, ‘Sürekli gelişim ve yaşam boyu öğrenme’ üzerine kurulu..(2)

Tuncay Porsuk; MYK sistemi, ‘Sürekli gelişim ve yaşam boyu öğrenme’ üzerine kurulu..(2)

Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Enstitüsü Orman Yüksek Mühendisi Dr. Tuncay Porsuk ile yaptığı söyleşiye “Mesleki Yeterlilik” konusu ile devam ediyoruz..

AY: Gelelim, tanismamiza vesile olan Meslek Yeterlilik çalismalarina. Siz bu konuda bayagi yol almis gözüküyorsunuz!...

PORSUK: Evet, mesleki yeterlilik sisteminden 2016 yilinda Mesleki Yeterlilik Kurumunun Teknik Uzman alimi ilani sayesinde haberim oldu. O dönemden günümüze “Ormancilik Sektörü MYK Teknik Uzmani” olarak görev yapiyorum.

AY:Ulusal Meslek Standardi (UMS); bir meslegin basari ile icra   için Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafindan kabul edilen gerekli bilgi, beceri, tavir ve tutumlarin neler oldugunu gösteren asgari normdur.

Mesleklerin Belirlenmesi; Standardi hazirlanacak meslekler, is piyasasinin ve egitim kurumlarinin öncelikli ihtiyaçlari ve sektör komitelerinin önerileri dikkate alinarak Yönetim Kurulunca belirlenir.” olarak açiklanmis. Siz “orman sektörü” temsilcisi olarak ne zaman basladiniz?. Kaç ulusal meslek yeterligi taniminiz yayimlandi?

PORSUK: Ormancilik sektöründe mevcutta 7 ulusal meslek standardi ve bunlara bagli olarak 5 ulusal yeterlilik bulunmaktadir. Ulusal yeterliliklerin yayinlanmasinin 2015 yilinda basladigini görüyoruz.

AY: Meslek Yeterli Kurumu çok yeni olmasina ragmen, konuya vakif elemanlarla çalisiliyor. Biz de “müzik alaninda” üç meslek tanimini hazirladik ve görüse çikiyoruz. Gerçekten verilecek belgeler çok önemli mi?

PORSUK: Müzik alani tarafima uzak bir alan olmasina ragmen “metodolojik olarak süreçler ayni oldugu için” sorunuzu cevaplamaya çalisacagim. Anladigim kadariyla kendi alaninizda “meslek haritalama sürecini tamamlayip” ihtiyaçlari ortaya koymussunuz ve taslak meslek standartlarinizi hazirlamissiniz. Paydas gruplarinizla taslaklarin paylasilmasi ve geri dönüslerin alinarak elestiri ve önerilerin belgelere islenmesi kuracaginiz sistemin kusursuz veya az kusurla islemesi açisindan büyük önem arz etmektedir.

AY: Mesela, bir isveren “alacagim kisilerde ben bu belgeyi aramiyorum” derse sistem tökezlemez mi? Siz, “orman alaninda”  nasil uyguluyorsunuz?

PORSUK: Aslinda sistem             “sürekli gelisim ve yasam boyu ögrenme” mantiginda sürdürülebilir bir kurguya sahip. Sistemin temel amaci, piyasanin ihtiyaci olan niteliklere haiz eleman teminini saglamaktir. Bu noktada MYK belgeli eleman demek; “kalite yönüyle niteligi ispat edilebilen ve belge ile dogrulanabilen” eleman oldugu için sistemi bilen isverenlerin her zaman belgeli elemandan yana tercihini kullanacagindan eminim. Peki biz uygulamada bu süreci yani “belgeli eleman çalistirilmasi sürecini” nasil yönetiyoruz. Bizim sektörde iki ulusal yeterliligimiz zorunluluk kapsaminda, nedir zorunluluk? Ilgili ulusal yeterliliklerin tanimladigi mesleklerde çalisacak olanlarin belge sahibi olma zorunlulugu var. Bu zorunluluk listesini MYK belli kriterlere göre belirleyip ilan ediyor. Agirlikli olarak orman köylülerinin çalistigi “orman üretim ve agaçlandirma” islerinde, kamu isveren pozisyonunda oldugu için belgesiz çalisana asla izin verilmemektedir.

AY: Bizim alanimizda YÖK ile ÜAK arasinda görev tanimi iyi yapilmamis ve karismis gözüküyor. Burada da MYK ile TUKAK arasinda bir iliski olmadigi görülüyor. Ne dersiniz?

PORSUK: Evet, yetkilendirilmis belgelendirme kurulusu (YBK) olabilmek için TÜRKAK agreditasyonu ve MYK yetkilendirmesi gerekiyor. Bu süreçlerde her iki kurumun is süreçlerinde mükerrer uygulamalar olabiliyor. Bu mükerrerliklerin sisteme bütüncül bir bakis açisiyla bakilarak çözülebilecegini düsünüyorum.

AY: Denetim ve gözetim safhalarindan sonra en önemli baslik “ölçme degerlendirme” çok önemli? Dogru mu anlamisiz?

PORSUK: Dogru oldugunu ifade etmek isterim. Aslinda denetim süreçlerinin temel konusu dogru ölçme degerlendirme araçlariyla uygun ölçme degerlendirmenin yapilip yapilmadiginin dogrulanmasidir. Bu nedenle saglikli bir ölçme degerlendirme alt yapisinin olusturulmasi sistemin basarisindaki en önemli faktördür.

AY: Soru hazirlama da her meslek için MYK bünyesinde “soru bankasi” olusturma fikri çikti. Ne dersiniz?

PORSUK: Mevcut sistemde her YBK yetkilendirilmeden kendine özgü asgari soru sayisi kadar soru bankasi olusturmak zorundadir. Mevcut sistemin isleyisinde zamanla “soru kalitelerine” bagli olarak “ölçme degerlendirme süreçlerinde” uygunsuzluklar oldugu ve “objektif ve adil ölçme degerlendirmenin zaman zaman yapilamadigi” denetimlerde tespit edilebiliyor. Bu nedenle “merkezi ve esit standartlarda bir soru havuzu sisteminin” bu sorunlari minimize edecegini düsünüyorum ve destekliyorum.

AY: Son yillarda çok gördügümüz bir uygulama var: “Orman alanlarinin turizme tahsisi.” Bu dogru mu?

PORSUK: Aslinda son yillarda gördügünüzü ifade ettiginiz, veya kamuoyuna yansidigi kadariyla bilinen bu konunun geçmisi çok eski yillara dayanmaktadir. Söyle ki 1982 yilinda Milli Birlik Komitesi’nin yürürlüge koydugu 2634 sayili Turizm Tesvik Kanunu ile orman kaynaklarinin turizme tahsisinin önü açilmistir. Pozitif yönüyle bakildiginda ülkemizde turizmin gelismesindeki milat olan turizm tesvik kanununu ile turizm arz kaynak potansiyeli yüksek ormanlik alanlarda, turizm alan ve merkezleri planlanmis ve Türkiye’nin turizm altyapisinin temelleri atilmistir. Elestirel bir bakis açisiyla bakildiginda ise, bu alanlarin yönetiminde orman kaynaklari lehine günümüzde sürdürülebilir olmayan uygulamalarin yasanmis olmasidir. Tarafimizca yapilan arastirmalarda, toplumun orman kaynaklarinin turizm fonksiyonundan faydalanma talebinin yüksek oldugu, bu ihtiyaçlarin karsilanirken “orman kaynaklarinin ürettigi toplumsal faydalarin devam ettirilip” ek olarak turizm faydasi üretilmesi gerektigi hususunda bir konsensüs oldugunu söyleyebilirim. Baska bir ifade ile; “toplumsal talep ve beklentiler dogrultusunda, bu alanlarda sürdürülebilir orman yönetimi ile sürdürülebilir.” turizm ilkelerinin birlikte uygulanmasi gerektigi gerçegi ortaya çikmaktadir.

AY:Tesekkürler

PORSUK: Ben tesekkür ederim….