KÜRESEL Gazeteciler Konseyi (KGK) Artvin-Batum Medya Etkinliği kapsamında düzenlenen medya buluşmasında KGK’nın son 1 yıllık faaliyetleri ele alındı.
Etkinlik kapsamında düzenlenen bilgilendirme oturumunda TBMM Komisyonu'na gelen ve son günlerde çokça tartışılan Dezenformasyonla Mücadele Yasa Teklifi ve Dijital Telif Çalışmaları konuları Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan ve KGK Yerel Medya Meclisi Başkanı İsrafil Avcı tarafından üyelere kapsamlı şekilde anlatıldı.
KGK Yaygın Medya Meclisi Üyesi Seda Demir’in sunumuyla başlayan programda açılış konuşmasıyla katılımcı gazetecileri selamlayan KGK Artvin Temsilcisi Aydın Tatar’ın ardından KGK’nın faaliyetleri konusunda yönetim kurulu üyeleri ve il temsilcilerini bilgilendiren KGK Genel Başkanı Mehmet Ali Dim, KGK ailesinde kadın sayısını arttırmak için özel bir çaba harcadıklarını, Tunceli Temsilcisi olarak atanan Hüsniye Karakoyun’un katılımıyla güç kazandıklarını vurguladı. Kuruluşundan bu yana çok kısa zaman geçmesine rağmen KGK’nın büyük işler başararak hızla büyümeye devam ettiğini kaydeden Dim, uluslararası örgütlenmenin 57 ülkeye ulaştığını, yıl sonunda bu sayının 70’e çıkarılacağını açıkladı. Küresel Gazeteciler Konseyi’nin kamu diplomasisine destek veren medya diplomasisi yaptığını kaydeden Başkan Dim, 'KGK, hem Türk hem de Türk dostlarıyla dostluklar kuran bir örgüttür' dedi.
'DOST GAZETECİLERLE TEMASLAR DEVAM EDİYOR'
KGK Genel Başkanı Dim, pandemi döneminde kamu diplomasisi noktasında yoğun bir çalışma içinde olduklarını da vurguladı. Dim, yabancı gazetecileri Türkiye'de ağırlamaya devam ettiklerini belirterek, Gürcü gazetecilerin ardından Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Bağdad Amreyev’in ricasıyla Kazakistan’dan bir grup gazetecinin Bursa’da ağırlandığını söyledi. Dim, bu faaliyetlerin büyük bir titizlikle yürütüldüğünün altını çizerek 'Buraya getiremediğimiz hiçbir gazeteci bizim gazetecimiz değildir. Biz buraya ne kadar gazeteci getirirsek Türk dostlarını o kadar arttırırız' ifadelerini kullandı.
Kayseri’de merhum KGK Kurucu Üyesi ve KGK Genel Başkan Yardımcısı Veli Altınkaya’nın anısına üyelerle bir araya gelindiğini de hatırlatan Dim, bu programın ardından Gürcistan’ın daveti üzerine iade-i ziyaret düzenlendiğini, 2023 yılı mayıs ayında Gürcistan’da bir toplantı yapmayı planlandıklarını kaydetti.
'KGK MEDYA OKULUMUZ DÜNYAYA AÇILACAK'
Türk Devletleri Teşkilatı’nın önemli toplantılarıyla birlikte TEKNOFEST’in de olduğu günlerde Azerbaycan ziyareti gerçekleştirdiklerini söyleyen Dim, 'Ermenistan’dan kurtarılan Karabağ’ın Ağdam rayonunda mayın temizleme ve yeniden imar çalışmalarını yabancı gazetecilere yerinde gösterdik. Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ile 3 saate yakın bir toplantı yaparak, kamu diplomasisi ve medya diplomasisi konularında verimli bir süreç yaşadık. Ramazan ayında İstanbul ve Ankara’da üyelerimizle bir araya geldiğimiz iftar programları düzenledik. Genel merkez binamız çalışmalarımızı sürdürmemiz için yeterli olmamaya başladı. KGK’ya yakışan bir bina arayışımızı sürdürüyoruz. Bunun yanında mevcut genel merkez binamızdaki 50 kişilik toplantı salonunda, iş birliği yaptığımız STK’ların çeşitli toplantılarla kamuoyunu bilgilendirme çalışmalarına da imkan sağlıyoruz. KGK Azerbaycan Temsilciliğimiz için yer tahsisi yaptık. Londra ve Kıbrıs’ta da bir ofis açma çalışmalarımız devam ediyor. Küresel Medya Okulu’nu hayata geçirdik. Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi ile ilk eğitimi hibrit olarak verdiğimiz okulda nisan ayında verilen eğitimler sonrasında başarılı olan 118 öğrenciye sertifikalarını teslim ettik. Ekim ayında birkaç dile simultane çeviriyle birlikte eğitimin ulaştığı ülke sayısını arttırarak katılımı KGK’nın ulaştığı her yere genişleteceğiz. Ulusal ve uluslararası iş birlikleriyle KGK Medya Okulumuzu geliştirmeyi planlıyoruz. Şiddetle Mücadele Vakfı (HEGEM) ile iş birliğimiz devam ediyor. SODİMER ile bir protokol imzalayarak sosyal medya kullanımına ilişkin ortaklaşa bir bilgilendirme kitapçığı projesi başlattık. Türkiye genelinde dağıtımını yapacağız' şeklinde konuştu.
'SAVAŞ DÜNYAYA ZARAR VERİYOR'
Rusya ve Ukrayna arasında süren savaştan meslektaşlarının da zarar gördüğünü söyleyen KGK Genel Başkanı Dim, 'Çok anlamsız bulduğum bir savaş yaşıyoruz. Rusya ile Ukrayna arasındaki bu savaşta 40’a yakın gazeteci hayatını kaybetti. KGK Ukrayna Temsilcimiz kolundan yaralandı. Türkiye’ye getirmek istedik ama İspanya’daki ailesinin yanına gitmek isteyince oraya ulaştırdık. Sağlık durumu ile ilgili takibimiz devam ediyor. Savaşların sonuçları asla ama asla iyi olmaz. Gerçekten vatan söz konusuyla gereken yapılır ama bu savaşın çok bir anlamı olmadığını, liderlerin egolarının savaşın merkezinde olduğunu düşünüyorum' dedi.
'KGK EKONOMİK OLARAK BAĞIMSIZDIR'
KGK’nın yürüttüğü faaliyetlerde finansal anlamda da büyük bir titizlikle hareket edildiğini vurgulayan Dim, “Bizim hükümetten destek aldığımızı zannediyorlar. Küçük bazı sponsorluk gelirlerimiz dışında esas gelir kalemimizi yılda iki kez çıkan dergilerimiz oluşturuyor' şeklinde konuştu.
KGK'nın yurt dışı ve yurt içi ziyaretlerine devam edeceğini söyleyen Dim, 'Eylül ayında Balkanlara bir ziyaret düzenleyeceğiz. Kıbrıs, Azerbaycan ve Gürcistan ziyaretleri planlıyoruz. Ayrıca ekimde Alanya'da genel bir toplantı yapacağız. Ankara’da KGK Genel Merkezi’nde başlayan Ankara Buluşmaları programı da iki haftada bir siyasetin ve bürokrasinin önde gelen isimleriyle üyelerimizi bir araya getiriyor. Türkiye’nin her yerinden tüm üyelerimiz bu toplantılara katılabilir' şeklinde konuştu.
DEZENFORMASYON YASASI TEKLİFİ KONUŞULDU
Toplantının ikinci aşamasında gündemde yer alan Dezenformasyon Yasa Teklifi hakkında bir bilgilendirme toplantısı düzenlendi.
KGK Yaygın Medya Meclis Üyesi Neşat Gündoğdu’nun moderatörlüğünde konuşan SODİMER Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan, yasa çalışmalarının başladığı ilk günden beri yetkililerle birçok toplantı düzenlendiklerini açıklayarak yasaya ilişkin genel bir değerlendirme yaptı.
Gazetecilerin çok zor bir iş yaptığını dile getiren Eraslan, nesnellik gerektirmesi nedeniyle gazetecilerin birçok problemle başbaşa kaldığını vurguladı. Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin Yayman’ın daveti üzerine yasa çalışmalarında yer aldıklarını dile getiren Eraslan, “Ben 10 yıldır bu iş için çalışıyorum. Anadolu Üniversitesi'nde bir merkez kurdum. 10 kitap yazdım. Google, Twitter, Facebook’u dinledik ama karşımıza internet gazeteciliğinden 28 madde, sosyal medyadan da 1 maddenin olduğu bir yasa teklifi geldi. 8 saatlik bir toplantıdan anlamlı bir sonuç çıkmadı. Bu arada ise Basın İlan Kurumu'nda bazı şeyler olmaya başladı. Basın ilanlarını kesmek adına 5 yeni madde eklediler” diye konuştu.
'HAPİS CEZASI TALEBİ VAR'
KGK’nın çok değerli bir oluşum olduğunu söyleyen Eraslan, Fransa ve İspanya’da Google ile ilgili yasanın çıkmasını sağlayanların basın STK’ları olduğunu vurgulayarak “Bugünün en önemli konusu bu. Sosyal medya yasasına kimse bakmıyor. Karar vericiler sosyal medya platformlarının alınan kararlara uymayacağını düşünüyor. 2020’de Meclis’ten geçen Sosyal Medya Yasası'nda platformların Türkiye’de temsilci bulundurması şartı koşuldu. Gelinen noktada Twitter Temsilcisi Londra’da yaşayan bir Türk oldu. Sosyal medya platformları AB’deki yasaları nasıl uyguluyorsa Türkiye’de de aynen uygulamalı” şeklinde konuştu.
Dezenformasyon Yasa Teklifi'nde Türk Ceza Kanunu'nda uygulanan suçlara verilen cezaların habercilik için istendiğini söyleyen Eraslan, dünyada sosyal medyaya hapis cezası veren tek ülkenin Bangladeş olduğunun altını çizdi. Yasa tasarısında her şeyin bir araya getirildiğini ve bunun bir karışıklığa neden olduğunu söyleyen Eraslan, 'Dezenformasyon Yasası torba yasa olmuş. Bu konuda tam 8 rapor yazdık. Sosyal medya ile ilgili bir yasal düzenleme yapacaksanız o toplumun yaklaşımını bilmeniz gerekiyor. Bizimkiler Alman yasalarını örnek alıyor. Çünkü orada yasalar çok sert. Ama Almanlar bu yasaları Nazilere karşı yapıyorlar. Anglosakson, Fransa ve ABD’de bunlara örnek yok. Fransa’da dezenformasyon içeriklere karşı 50 bin ile 2 milyon avroluk para cezaları veriliyor. Batıda en çok pedofili konusunda hassasiyet gösteriliyor. Böyle bir yasanın toplumsal konsensüsün sağlanarak çıkarılması fırsatı var' diye konuştu.
'HABERCİLERİN TELİF HAKKI KORUNMALI'
Basın kanunlarının telif haklarından uzak düşünülmemesi gerektiğini söyleyen Eraslan, 'Haber yapmak kolay değil. Google tüm haberleri kopyalayarak hemen para kazanmaya başlıyor. Almanya ve Fransa, Google’a bunu yapamayacağını söyleyerek ülkelerinden çıkması ültimatomunu verdi. Almanya çok bastırdı. Hatta 500 bin avro para cezası kesti. En sonunda 2014’te birçok düzenleme yaptılar. Son dönemdeki görüşmelerde Google’ı Avrupa’da 1 milyar avro ödemeye ikna ettiler. Bu paranın üçte ikisi Almanya’ya gelecek. STK’lar bu parayı gazetecilere dağıtarak haber ekosisteminin korunmasına katkı sunacaklar. Bunlar pekala Türkiye’de de yapılabilir. Avrupa Birliği 2019 yılında Dijital Tek Pazar Yönetmeliği'ni çıkararak Avrupa’da yayınlanan tüm dijital içeriklerin bedelinin ödenmesi şartını koştu. Bizim Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'muz 1952 yılından kalma. Çok acil bir düzenlemeye ihtiyaç var. Gazetecilerin emeğinin hakkı korunmalı. Dijital telif hakkı için gündem yaratalım” dedi.
'İNTERNET MEDYASINA ÇEKİDÜZEN VERİLECEK'
KGK Yerel Medya Meclisi Başkanı İsrafil Avcı da, internet medyasının yasal taleplerine ilişkin oluşturulan teklif konusunda üyelere bilgi aktardı. Avcı, 'İnternet Gazetecileri Federasyonu olarak bağımsız bir yasa olarak sunduğumuz yasa teklifi için Meclis’te temsilcisi olan tüm siyasi partilerle görüştük. Bu görüşmelerde sosyal medya ve dezenformasyon konusuna ilişkin bir madde yoktu. Bizim teklifimize bunlar sonradan eklenerek basın yasasında düzenleme olarak sunuldu. Gelen bilgilere göre 29 maddede uzlaşı sağlandı. Basın ilan hakkı verilmesi konusunda internet sitelerine pay verilmesi konusu gündeme getiriliyor. Basın kartı alınması da sağlanıyor' ifadelerini kullandı.
KGK Denetleme Kurulu Başkanı Ahmet Külekçi, HEGEM Vakfı ile birlikte sürdürülen Şiddetle Mücadele çalışmalarının Avrupa’ya taşındığını söyleyerek, KGK’nın uluslararası iş birliğini güçlendirme noktasında büyük katkılar sunduğunu dile getirdi.
KİMLER KATILDI?
Programa KGK Genel Başkanı Mehmet Ali Dim, KGK Yerel Medya Meclisi Başkanı İsrafil Avcı, KGK Genel Başkan Yardımcısı Savaş Çokduygulu ve KGK Genel Sekreteri Lütfü Karakaş ile KGK yönetim kurulu üyeleri Yusuf Ziya Çakır, Duran Özkan ve Ercan Arslan, Yaygın Medya Meclisi üyeleri Seda Demir, Hayati Arıgan, Ahmet Coşkunaydın, Ferhat Yıldırım, Neşat Gündoğdu, Muhammet Oluklu, Adnan Fişenk, Dış Medya Meclisi üyeleri Orhan Akyüz, Felat Bozaslan, Nalan Yazgan, Ali Hançerli, Adil Elmas, Avtandil Otinashvili, İl Temsilcileri Nihat Aydın, Cabbar Sıktaş, Recep Aydın, Esra Aksu, Celal Çiftçi, Suat Deniz, Ahmet Külekçi, Kemal Özdilek, Şerife Türkeş, Kemal Deniz, Sezai Köprülü, Ferhat Lap, Yaşar Yıldız, Hacı Odabaş, Bekir Doğan, Bayram Ali Kavalcı, Necati Günay, İkram Kali, Hakan Özen, Esat Bindesen, İrfan Hoşafçıoğlu, Naci Yıldız, Metin Karakuş, Nezir Çağlar, Suavi Okumuş, Mustafa Doğan, Zafer Tokuş, Özkan Karakaya ile KGK üyeleri Halit Akgül, Yunus Yıldız, Adem Çelebi ve Khatayi Azizov, KGK Danışma Kurulu Başkanı Dr. İmbat Muğlu ve üyeler Emral Cömert, Ali Atasever ve Atilla Diler katıldı.