Demokrasi ve Atilim (DEVA) Partisi Hukuk ve Adalet Politikalarindan Sorumlu Genel Baskan Yardimcisi Mustafa Yeneroglu, “Türkiye'de çok ciddi bir sorun olan siyasetin finansmani sorununun asilmasi gerekiyor. Su anda siyasetin çok büyük bir bölümü itibariyle kayit disi finanse edildigini biliyoruz. Kayit disi finansmani ortadan kaldirmadigimiz sürece demokratiklesme sürecinin baslangicinda çok ciddi hatalar yapilabilecegini, dolayisiyla bu sistemin uygulanabilmesi, gerçekten basarili olabilmesi için bu sorunlarin asilmasi gerektigini düsünüyoruz” dedi.
DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Politikalarindan Sorumlu Genel Baskan Yardimcisi Mustafa Yeneroglu, Kartal Kent Kültürü ve Demokrasi Dernegi’nin Istanbul Kartal’da düzenledigi, “Neden Güçlendirilmis Parlamenter Sistem?” baslikli panele konusmaci olarak katildi.
Mustafa Yeneroglu, Meclis’in güçlendirilmesi için yasama faaliyetlerinin etkinlestirilmesi gerektigini belirttigi konusmasinda bunun için yeni bir Meclis Içtüzügü hazirlayacaklarini söyledi. Yeneroglu, özellikle yasama dokunulmazligina dair istisnalarin açikça düzenlenerek belirsizlige ve keyfilige son verilmesi gerektigini de söyledi. Ece Güner Toprak'in moderatörlügündeki panelin ilk oturumunda konusan Mustafa Yeneroglu, sunlari söyledi:
“BARAJIN YÜZDE 3 OLARAK BELIRLENMESI NOKTASINDA MUTABAKAT SAGLADIK: Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) giden yollarin ilk önce demokratiklestirilmesi gerekiyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne giden yollarin demokratiklestirilmesi için, milletin büyük bir çogunlugunun Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde temsil edilebilmesi için barajin ciddi manada düsürülmesi gerekiyor. Bu sebepten dolayi barajin yüzde 3 olarak belirlenmesi noktasinda mutabakat sagladik.
CIDDI BIR SORUN OLAN SIYASETIN FINANSMANI, SORUNUN ASILMASI GEREKIYOR: Mutlaka siyasi partiler kanunu ve seçim kanunlari degistirilmesi gerekiyor. Bunlar degistirilmedigi takdirde zaten güçlü bir parlamenter sistem olusturmaniz mümkün degil. Çünkü güçlü bir parlamenter sistem olusturabilmeniz için güçlü milletvekilleri de olmasi gerekiyor. Yine parlamenter sistem içerisinde mekanizmalari da güçlendirmeniz gerekiyor. Bunun için de mutlaka siyasi parti kanununun mevzuatinin siyasi partiler ve seçim mevzuatinin degistirilmesi, parti içinde demokrasinin güçlendirilmesi, partilerin iç isleyisi ve örgütlenme sekliyle ilgili demokrasi sorunlarinin asilmasi, seçmen milletvekili arasindaki bagin güçlendirilmesi gibi hususlarin ele alinmasi gerekiyor. Özellikle ve özellikle Türkiye'de çok ciddi bir sorun olan siyasetin finansmani sorununun asilmasi gerekiyor. Su anda siyasetin çok büyük bir bölümü itibariyle kayit disi finanse edildigini biliyoruz. Kayit disi finansmani ortadan kaldirmadigimiz sürece demokratiklesme sürecinin baslangicinda çok ciddi hatalar yapilabilecegini, dolayisiyla bu sistemin uygulanabilmesi, gerçekten basarili olabilmesi için bu sorunlarin asilmasi gerektigini düsünüyoruz.
SIYASETIN FINANSMANIYLA ILGILI ÇOK DETAYLI BIR ÇERÇEVE ORTAYA KOYDUK: Ayni zamanda siyasi partilerle ilgili, seçim mevzuatiyla ilgili tabii ki yasak ve yaptirimlarin Avrupa Konseyi standartlarina uygun bir biçimde tekrar gözden geçirilmesi ve mevcut uygulamanin da demokratik olmadigini da özellikle altini çizmek gerekiyor. Siyasetin finansmaniyla ilgili biz güçlenmis parlamenter sistem mutabakat metnimizde de çok detayli bir çerçeve ortaya koyduk. Özellikle siyasetçi kanunu olusturulmasi, yolsuzluklarla mücadele konusu seçim zamaninda kampanyalarin seffaf olmasi ve bunlarin mümkün mertebe limitlenmesi ama bütün kampanyalari da harcanan o paralarin da ayrintili olarak hesabinin verilmesi siyasi partilerin güçlenebilmesi için hazine yardiminin daha adil bir biçimde dagitilmasi gibi hususlari detayli olarak ele aldik.
ANAYASADA, PARTILER KANUNUNDA VE SIYASETIN FINANSMANI ILE ILGILI DEGISIKLIKLER YAPACAGIZ: Adil seçimin olabilmesi için Avrupa Konseyi standartlari dogrultusunda fikir özgürlügü olmasi lazim, toplanti, gösteri özgürlügü olmasi lazim. Sadece seçim günüyle ilgili meseleler degil. Ondan önce de birçok çerçeve var. Bunun da ele alinmasi gerekiyor. Bununla ilgili de hem anayasada bazi düzenlemeler yapacagiz hem de meclis iç tüzügünde ve siyasi partiler kanunun seçim mevzuati ve siyasetin finansmaniyla ilgili çalisacagimiz mevzuatta da bir dizi degisiklikler yapacagiz.
ÇOGULCU BIR MÜZAKERE ORTAMI SAGLAMA NOKTASINDA BIR DIZI DEGISIKLIKLERIMIZ VAR: Yine meclisin güçlendirilmesi için yasama faaliyetlerinin etkinlestirilmesi gerekiyor. Bunun için yeni bir meclis iç tüzügü hazirlayacagiz ve bu meclis iç tüzügünün tekrar delik desik edilememesi için de degisikligi yaptiktan sonra da ancak nitelikli bir çogunlukla meclis iç tüzügünün tekrar degistirilme olanagini karara baglayacagiz. Yine meclisimizi bir müzakere organi çogulcu bir müzakere ortami saglama noktasinda bir dizi degisikliklerimiz var.
DOKUNULMAZLIKLARIN KALDIRILMASININ NISABININ TEKRAR GÖZDEN GEÇIRILMESI GEREKIYOR: Yasama bagisikligiyla ilgili ciddi degisiklikler düzenlemeler yapilmasi gerekiyor. Özellikle yasama dokunulmazligi istisnalara açikça düzenlenerek belirsizlige ve keyfilige son verilmesi gerekiyor. Dokunulmazliklarin kaldirilmasinin nisabinin tekrar gözden geçirilmesi gerekiyor.
TORBA KANUNU UYGULAMASINA KESINLIKLE SON VERECEGIZ: Kanun yapim süreçlerinin demokratiklestirilmesi çok önemli bir husus. Bir kere torba kanunu uygulamasina kesinlikle son verecegiz. Yani adi torba ama su anda uygulanan adeta bir çuval kanun sistemi. Buna kesinlikle son verecegiz. Ama yetmez. Asil önemli olan kanun yapim süreçlerinde meclis komisyonlarinin etkinlestirilmesi gerekiyor. Kanunlarin orada müzakere edilerek olgunlastirilmasi gerekiyor. Dolayisiyla oraya agirlik verecegiz. Oraya sivil toplumun da güçlü bir biçimde dahil olmasini saglayacagiz. Yine orada apar topar meclisten geçirme olanagina son verecegiz. Bekleme süreleri koyacagiz ve gerçekten titizlikle tartisilmasini ve bu tartisma içerisinde de kanunlarin yapimi ile ilgili de nitelikli kanun yazimlarinin üzerinde de duracagiz. Su anda anayasamizda çok fazla yazim hatasi var. Utanç verici bir sey.
KOMISYONLARIN YÖNETIMINDE ADIL TEMSIL GEREKIYOR: Yine kanun yapim süreçlerinin ötesinde meclisin denetim yetkisi güçlendirilmesi gerekiyor. Öncelikle komisyonlarin daha islevsel hale getirilmesi teknik kapasitelerin arttirilmasi gerekiyor. Komisyonlarin yönetiminde adil temsil gerekiyor. Su anda birçok komisyonda muhalefet partileri yönetimde hiçbir sekilde temsil edilmiyor. Bu mutlaka degistirilmesi gerekiyor. Milletvekillerinin yasama faaliyetlerine yönelik özellikle yasama kültürü içerisinde faaliyet gösterebilmeleri için destek hizmetleri çok ciddi manada arttirilmasi gerekiyor.
ÖZELLIKLE YOLSUZLUKLARIN ÜZERINE ÇOK ETKIN VE KARARLI BIR BIÇIMDE GIDILMESINI SAGLAYACAGIZ: Yine komisyonlarin teknik kapasitelerini artiracagiz. Orada personel, bütçe konusunda ciddi degisiklikler yapacagiz. Denetim komisyonlarinin yapisini ve etkisini güçlendirecegiz. Komisyonlarin davetlerine icabet sorumlulugu getirecegiz. Siyasi etik komisyonunu mecliste kuracagiz ve özellikle yolsuzluklarin üzerine çok etkin ve kararli bir biçimde gidilmesini saglayacagiz. Bunun ötesinde tabii birçok konu var. Sözlü soru önergesi, yazili soru önergeleri, gen sorunun kabul edilmesi, meclis sorusturmasi için yeter sayilarinin düsürülmesi mutlaka mecliste muhalefet için ayrilmis genel görüsme olanaginin saglanmasi gibi yine arastirma meclis arastirma komisyonlarinin raporlarinin takip mekanizmasi gibi birçok husus var.
KESIN HESAP KOMISYONU KURULMASI ILE ILGILI MUTABAKATIMIZ VAR: Bütçe tabii en önemli mesele, meclisin varlik sebebinin en önemli boyutlarindan birisi. Onun için bütçe hakkinin devredilmez bir yetki ve denetim araci olarak düzenlenmesi konusuyla ilgili çalismalarimiz var. Kesin hesap komisyonu kurulmasi ve bu kesin hesap komisyonunun basina da muhalefetten birisinin baskan olarak getirilmesi konusuyla ilgili mutabakatimiz var.”
