VENEDİK KOMİSYONU’NDAN, YENİ SEÇİM KANUNU İLE İLGİLİ 'SANDIK KURULU' ELEŞTİRİSİ

VENEDİK KOMİSYONU’NDAN, YENİ SEÇİM KANUNU İLE İLGİLİ

Avrupa Konseyi Venedik Komisyonu bugün yayınladığı raporunda, iktidarın seçim yasasında yaptığı değişikliklere ilişkin görüşlere yer verildi. Komisyon, milletvekili seçim barajının düşürülmesini memnuniyetle karşılarken bazı de?

Avrupa Konseyi Venedik Komisyonu, seçim kanunda yapilan degisikliklere iliskin rapor yayinladi. Raporda, yasanin seçim kurulu baskan ve üyelerinin 'en kidemli hakimler' arasindan belirlenmesi zorunlulugunu kaldirmasi ile ilgili hükümlerinin, kurullara atamayi siyasi baskiya daha açik hale getirebilecegi degerlendirmesi yapildi. 

Avrupa Konseyi Venedik Komisyonu Türkiye'deki seçim yasasi degisikligine iliskin görüslerin yer aldigi raporu bugün yayinladi. Rapora iliskin açiklamada sunlar kaydedildi:

'Bazi olumlu hususlarin olmasina ragmen, Türkiye'de milletvekili seçim sürecini degistiren yasa; daha yeni ve küçük partilere engel olusturabilir. Ortak görüs, seçim barajinin yüzde 10'dan yüzde 7'ye düsürülmesi ve görme engelli seçmenlerin seçimlere katiliminin kolaylastirilmasi gibi atilan olumlu yöndeki adimlari memnuniyetle karsilamaktadir.

Seçim barajinin düsürülmesine karsin, Türkiye Avrupa'daki en yüksek baraja sahip ülkeler arasinda bulunmaya devam ediyor. Finlandiya, Irlanda, Portekiz veya Isviçre gibi ülkelerde seçimlerde oransal sistemi kullanan ülkelerde ya hiç yasal baraj uygulamasi yoktur ya da Çek Cumhuriyeti, Almanya, Polonya veya Romanya'daki gibi maksimum yüzde 5 oraninda bir baraj belirlenir. Venedik Komisyonu'na göre dogal baraj uygulamasinin etkisi önemli ve bu da küçük partilerin baraji geçseler dahi aldiklari destekle orantili olarak Meclis’te temsil edilmelerini zorlastiriyor. Bir partinin gelecek meclis seçimlerine katilabilmesi için ulusal, il ve ilçe düzeyinde iki parti kongresinin gerçeklesmis olmasini sart kosmak, yeni partiler için 'asiri bir yük' niteligindedir. Venedik Komisyonu ve AGIT Demokratik Kurumlar ve Insan Haklari Ofisi, Türk yetkililerini, küçük partilere özel olarak odaklanarak degistirilmis sandalye dagilimi yönteminin uygulanmasinin etkilerini gözlemlemeye tesvik etmektedir.”

Raporda, yasa ile seçim kurullarinin olusumunda yapilan degisikligin sistemin öngörülebilirliginin bozulmasina yol açabilecegi ve kurullari siyasi baskiya daha açik hale getirebilecegi belirtildi.