Akciger kanseri her yil dünyada 1.7 milyondan fazla insanin ölümüne neden olan ciddi halk sagligi sorunlarindan biri. Hastaligin baslangiç evresinde ortaya çikan belirti ve bulgularin çogunlukla fark edilmedigini ve özellikle sigara kullanan kisilerde öksürük gibi önemli belirtilerin büyük oranda gözden kaçabildigini belirten Anadolu Saglik Merkezi Medikal Onkoloji Uzmani Prof. Dr. Yesim Yildirim, “Bu durum akciger kanserinin çok geç evrelerde fark edilmesine ve tedavi sansinin büyük oranda azalmasina sebep oluyor. Akciger kanseri hakkinda dogru bilgi sahibi olmak, erken dönemde ortaya çikan bulgulari fark edebilmek ve risk faktörlerinin varliginda düzenli araliklarla tarama programlarina basvurmak çok önemli” açiklamasinda bulundu. Prof. Dr. Yesim Yildirim, Kasim Akciger Kanseri Farkindalik Ayi vesilesiyle önemli bilgiler verdi...
Akciger kanserinin en önemli nedeni olan yaygin sigara kullanimi, vakalarin yüzde 85-90’indan sorumlu. Sigara tüketimi ile iliskili kanser gelisme riskinin sigaraya baslama yasi, sigara içme süresi ile paralellik gösterdigini vurgulayan Anadolu Saglik Merkezi Medikal Onkoloji Uzmani Prof. Dr. Yesim Yildirim, “Sigara içenlerde akciger kanserine yakalanma riski hiç içmeyenlere göre 20-40 kat daha fazla. Sigaranin birakilmasiyla ilk günlerden itibaren zararli etkiler azalmaya baslar ve sigaranin birakilmasindan 15-25 yil sonra kisinin akciger kanserine yakalanma riski 5-6 kat araligina geriler” dedi.
Ailesinde akciger kanseri olanlar daha fazla risk tasiyor
Akciger kanseri büyük oranda tütün ürünleri tüketimi ile iliskilendirilmis olsa da çevresel ve mesleki risk faktörleriyle birlikte genetik faktörlerin de hastaligin ortaya çikmasinda etkili oldugunu dile getiren Prof. Dr. Yesim Yildirim, “Renksiz, kokusuz ve radyoaktif özellikte bir gaz olan radon gazi, akciger kanserine neden olan sigaradan sonraki en önemli faktördür. Bunun yani sira is ortaminda asbest minerali ile temasa maruz kalan kisilerde akciger riski 6 kata kadar artis gösterebilir. Son olarak aile öyküsünde akciger kanseri bulunan kisilerin hayatin belli bir döneminde ortaya çikabilecek akciger kanserine karsi 2 kat daha fazla risk altinda oldugunu söyleyebilirim” diye konustu.
Öksürük, nefes darligi ve ani kilo kaybina dikkat
Birçok akciger kanserinin yayilim gösterene kadar bulgu vermeyebildigine dikkat çeken Medikal Onkoloji Uzmani Prof. Dr. Yesim Yildirim, “Öksürük, nefes darligi, gögüs agrisi, ani kilo kaybi, tipta hemoptizi olarak adlandirilan kanli öksürük ve tekrarlayan akciger enfeksiyonlari akciger kanserinin bir bulgusu olabilir. Riskli grup olarak degerlendirdigimiz 55 yas üzeri, 35 paket/yil ve daha fazla sigara içen veya 15 yildan daha kisa süre önce sigarayi birakmis kisilerde yilda bir kez düsük yogunluklu bilgisayarli tomografi tarama olarak önerilmektedir. Erken tani için ayrica düzenli doktor kontrolleri de ihmal edilmemeli” dedi.
Tani için görüntüleme yöntemleri uygulanmali
Akciger kanserinin kesin tanisinin biyopsi ile gerçeklestigini söyleyen Prof. Dr. Yesim Yildirim, “Hastanin öyküsünde yer alan önemli noktalar ve klinik muayenesinde saptanan bulgular dogrultusunda genel bir kanaat olusur ancak bu semptomlarin laboratuvar ve radyoloji tetkikleri ile desteklenmesi sarttir. Akciger kanseri tanisi için kullanilan tetkiklerin baslicalari, direkt grafi, bilgisayarli tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR), pozitron emisyon tomografisi (PET), bronkoskopi, transtorasik ince igne aspirasyon biyopsisi, mediastinoskopi, torakoskopi, video yardimli gögüs cerrahisi (VATS) ve torakotomi seklinde sayilabilir. Daha sonraki süreçte hastaligin evrelendirilmesi, tercih edilecek tedavi yönteminin belirlenmesi ve organ tutulumunun tespiti gibi önemli noktalarin belirlenmesi için hekim tarafindan gerekli görülen diger görüntüleme yöntemleri uygulanabilir” açiklamasinda bulundu.
Uygun tedavi için hücrenin tipi belirlenmeli
Akciger kanserinde hastaya ve hastaliga uygun tedavi yönteminin tercih edilmesi için öncelikle kanserli hücre tipinin belirlenmesi ve kanser evresinin dogru bir biçimde tanimlanmasi gerektiginin altini çizen Prof. Dr. Yesim Yildirim, “Erken evre küçük hücre disi akciger kanserinde uygulanabilecek en kesin tedavi yöntemi kanserli kitlenin cerrahi yöntemle çikarilmasidir. Ameliyat olabilecek evredeki tüm kanser hastalari için gerekli imkanlar degerlendirilmeli ve ilk olarak kitlenin cerrahi operasyon ile çikarilmasi üzerinde durulmalidir. Daha sonraki süreçte hastaligin evresine göre kemoterapi, immünoterapi ya da akilli ilaçlar ve radyoterapi gibi yöntemler tedaviye eklenebilir. Küçük hücreli akciger kanserinde ise erken evrede tedavi, kemoterapi ve radyoterapinin birlikte uygulanmasini içerir. Bu tümörde cerrahi tedavinin yeri çok kisitli” dedi.