Türkiye’de üretilen çam balinin dünyaya tanitildigi 7. Uluslararasi Mugla Aricilik ve Çam Bali Kongresi, Marmaris Grand Yazici Turban Otel’de gerçeklesti. Mugla Valiligi himayesinde Mugla Tarim ve Orman Il Müdürlügü katkilariyla, Mugla Ari Yetistiricileri Birligi (MAYBIR) ve Mugla Sitki Koçman Üniversitesi (MSKÜ) tarafindan gerçeklestirilen kongreye Mugla Valisi Orhan Tavli, Tarim ve Orman Bakan Yardimcisi Ebubekir Gizligider, MSKÜ Rektörü Prof.Dr. Turhan Kaçar, Tarim ve Orman Bakanligi Hayvancilik Genel Müdürü Salih Çelik, Gida ve Tarim Örgütü Bölge Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu, Mugla Il Tarim ve Orman Müdürü Baris Saylak, Türkiye Ari Yetistiricileri Merkez Birligi Baskani Ziya Sahin, Mugla Ari Yetistiricileri Baskani Veli Türk, Mugla Borsa Baskani Hursit Öztürk ve ünlü spiker Mesut Yar katildi. Kongrede konusan Baris Saylak, ihraç ettigimiz tek balin Çam bali oldugunu ve üretimin yüzde 85’ini Mugla’nin gerçeklestirdiginin altini çizerek degisen iklim kosullari nedeniyle azalan çam balindan maddi kaybi önlemek amaciyla bal yan ürünleri üretimine basladiklarinin altini çizdi.
Sektörün uluslararasi düzeyde tüm paydaslarinin bulusmasi, aricilarin teorik bilgi edinmelerinin yani sira uygulama ile ilgili konularda da deneyimlerini artirmalari hedefleyen 7. Uluslararasi Mugla Aricilik ve Çam Bali Kongresi, 15-19 Kasim 2022 tarihleri arasinda gerçeklesti. 5 gün süren kongrede ulusal ve uluslararasi birçok firma ürünlerini tanitarak ticaret aglarini genisletme firsati yakaladi.
Kongrede konusan Tarim ve Orman Bakan Yardimcisi Ebubekir Gizligider, “Bal bizim medeniyetimizde sadece bir besin degil, ayni zamanda bir kavram. Ayni zamanda güzelligin, hoslugun ve tadin anlamidir. Bugün bu çalistay neticesinde sizlerden alacagimiz geri dönüsler bizim için oldukça kiymetlidir. Ari gibi çalismaya devam edecegiz. 24 adet tescilli balimiz var. Bu ballar ayni zamanda dünyanin da agzinin tatlandiriyor. Tarimsal ve kirsal alanda kalkinmayi saglayacak önemli hibe destekleri var. 2 milyon 800 bin kovan için 10 milyon 900 TL devlet destegi saglandi. Taklit ve tagsis konularini son derece önemsiyoruz. Sona dogru yaklasildigini düsünüyoruz. Önemli bir mesafe kat edildi. Türk seker konusunda 2023 yilinda da destek olmaya devam edecegiz. Ülkemiz çam bali üretiminin yüzde 90’ina sahip. Yani tüm dünyada tüketilen bütün çam balinin yüzde 90’i buradan çikiyor. Yüzde 90’in ise yüzde 80’i Mugla’dan çikiyor. Bu gurur sizlerin, bu gurur bizlerin. Biz bunlarin ayni zamanda niteligini de artirmak istiyoruz. Marmaris’te 262 hektar bal ormanlarini tespit edildi. 8 bin adet keçiboynuzu, sofra fidanlarini dikilecek ve ayrica 5 kilogram da ari otu tohumu ekilecek. Sunu söylemeye çalisiyoruz. Allah dermansiz dert vermesin. Bu millet ve devlet ayakta oldugu müddetçe bunlarin hepsini asmaya devam edecegiz” açiklanmasinda bulundu.
Mugla ariciliginin daha yukariya tasinmasi için kamunun tüm kuruluslarinin elbirligi yaptigini söyleyen Mugla Valisi Orhan Tavli, “2020 yilinda kurulan Apiterapik Ürünler Ar-Ge ve Inovasyon merkezi çalismalarini hep beraber hayata geçiriyoruz. Burada Sayin Cumhurbaskanimiz himayelerinde bulunan tüm birimlerin aricilarin emrinde oldugunu özellikle vurgulamak istiyorum. Mugla çam balinin ve ariciliginin baskenti. Ilk çaglardan 2020 yilina geldigimizde kültür turizmiyle basladik ise. Bir baktik ki 569 yerlesim yeri var. Bir o kadar da ilk çaglardan bu yana antik kent var. Ilk çaglardan beri tüm medeniyetler burada ve biz bütün medeniyetleri Anadolu cografyasinda suanda temsil ediyoruz. Her gezdigimiz antikkentte sagligimiz ve sifanin izlerini gördük. Dedik ki kültür turizmin altyapisini olustururken bir taraftan da kirsal kalkinma modeline dönüstü. Her gittigimiz yerde sagligin güçlü izlerini gördük. Datça Knidos’ta Hipokrat’tan 100 yil önce tip okulunun oldugunu ve Hipokrat’in da egitim gördügünü gördük. Sahada arkadaslarimiz çalisma yapiyor. Burada saglik turizmi ile ilgili çalismalarin temelini bütün paydaslarimiza gönderiyoruz. Turizmin her çesidi tarima ve ariciliga hizmet etmekte. Aricilik sadece tarimin degil, insanligin sigortasi. Tüm aricilarimiza saygi ve hürmetlerimizi sunuyoruz” dedi.
3 Milyon Arinin Duragi Mugla
Çam balinin, kestane ve mese balindan sonra içerigindeki fenolik bilesenler açisindan 3.sirada oldugunu Mugla Il Tarim ve Orman Müdürü Baris Saylak, “Üretimin yüzde 90-95’i Türkiye’de, bunun yüzde 85’i de Mugla’da yapilmaktadir. Üretim sezonunda Mugla’da 2 milyona yakin ari kolonisinin üretim faaliyeti gösteriyor. Sezonda yasanan bu yogunlugu Il Müdürlügümüzün projesi olan “Ari Konaklama Noktalarinin Sayisallastirilmasi Projesi’’ ile yaklasik 13.000 ari konaklama noktasi belirleyerek bu alanlarda 3 milyona yakin ari kolonisinin konaklamasini saglayarak sorunsuz denebilecek sekilde yönetiyoruz. 2019 yilini çam bali sezonunda misafir aricilarin üretimiyle birlikte ilimizde 30 bin tona yakin çam bali üretimi gerçeklestiriliyorken, 2020 yilinda 6 bin 103 ton, 2021 sezonunda ise yanginlarinda etkisi ile 3 bin 800 ton civarinda bir çam bali üretimi gerçeklesmistir” dedi.
“Mugla, Saglik Turizminin Önemli Bir Rotasi Haline Gelecek”
“Apiterapik Aricilik Ürünleri Isleme ve Ar-Ge Inovasyon Merkezi Projesi’’ kapsaminda Mugla genelinde aricilara propolis, perga, ari zehri ve polen olmak üzere genel aricilik egitimleri Tarim ve Orman Il Müdürlügü tarafindan verilmeye devam ettigini söyleyen Baris Saylak, “Bu egitimlerle birlikte ihtisas egitimi gerektiren Ana Ari ve Ari Sütü üretim egitimlerimizin ilk etabi Tarim ve Orman Bakanligi uzman personeli esliginde il genelinden seçilen 32 genç aricimizin katilimiyla Fethiye’de bulunan Mugla Ari Yetistiricileri Birligi’ne ait ari islah merkezinde tamamlanmistir. Proje sonunda yapimi tamamlanacak olan ari ürünleri isleme tesisine kaliteli polen, propolis, ari sütü vb. ari ürünlerinin bu konuda egitilmis Muglali aricilardan temin edilmesi amaçlanmaktadir. 10 milyon TL civarinda bir bütçeye sahip olan Apiturizm Projesi ile Apiterapi ürünlerinin yayginlastirilmasi ve dünyada saglik turizminin en önemli ayaklarindan biri olan Apiturizmde ilimiz ve ülkemizin önemli bir rota haline getirilmesi amaçlanmaktadir. Projeye tahsisi edilecek alanda apiturizm köyü insaati, tedavi merkezlerinin olusturulmasi ve konaklama imkânlarinin saglanmasi gibi bütünsel bir bakis açisiyla hazirlanan proje ile kum, deniz, tarih ve dogasiyla turizm merkezi olan ilimizin yil boyu hizmet veren bir turizm üssü haline getirmek ana amaçlarimizdan birisidir” açiklamasinda bulundu.
Orman yanginlarindan sonra aricilara her yil rutin olarak yapilan arili kovan destegine ek olarak 2 milyon TL’nin üzerinde ödeme gerçeklestirdiklerini belirten Baris Saylak, “Orman yanginlarindan dolayi ani flora ve bal kaybi yasayan ari kolonilerinin kisi sag atlatabilmesi için elzem olan kis beslemesinde kullanilmasi maksadiyla Il Müdürlügümüzce il genelinde toplam 489.528,00 kg Ari yemi, 183.750 Kg. ari keki, 155.775 Kg. toz seker ve 4.644 Kg. fondan seker dagitilmistir. Ayrica yangin döneminden bu yana Türk Seker A.S. ile birlikte 5.428 ton toz seker indirimli olarak aricilarimiza ulastirilmistir. Arili kovan destegine ek olarak 53 aricimiza yangin hasar destegi 61.710.00 TL ve çam bali telafi destegi olarak 86 aricimiza toplam 192.300.00 TL ödeme yapilmistir. Hibe destegi; alet ekipman alan aricilara yüzde 50 sübvansiyon saglandi” dedi.
12 ülkeden yüzlerce arici ve bilim insani ile sektör temsilcilerinin bulustugu 7.Uluslararasi Mugla Aricilik ve Çam Bali Kongresi’nin son gününde çalistaylar ve paneller düzenlendi. Ünlü gazeteci ve sunucu Mesut Yar’in moderatörlügünü yaptigi “Muglali Aricilarin Gelecegi” panelinde bal üretimi, aricilik ürünleri, iklim degisikliginin aricilik faaliyetlerine etkisi, sektörün sorunlari ve çözüm önerileri konusuldu. Istiklal marsi ve saygi durusu ile baslayan panelin ilk bölümünde kürsüye çikan ve kendisinin de arici oldugunu anlatan Moldova Ankara Büyükelçisi Dmitri Croitor Türkiye ve Moldava’nin is birliginin artarak devam edecegini, aricilik sektörünün ülkelerinde de saygin bir yerde oldugunu ortak çalismalari gelistirmekten mutluluk duyacagini belirtti.
