2022 yilina ait tarimsal destek ödemelerine iliskin Cumhurbaskani Karari, Resmi Gazete'de yayinlandi. Buna göre; Türkiye Tarim Havzalari Üretim ve Destekleme Modeli kapsaminda bugday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar basina 75 lirasi mazot, 46 lirasi gübre olmak üzere 121 lira destek saglanacak. Yas çay üreticilerine kilo basina verilecek prim ödemesi 13 kurustan 30 kurusa yükseltildi. Organik gübre ve organik tarim ile iyi tarim desteklerinde ise artis yapilmadi. Destek ödemeleri 2023 yilinda yapilacak.
"2022 Yilinda Yapilacak Tarimsal Desteklemeler ve 2023 Yilinda Uygulanacak Gübre ve Sertifikali Tohum Kullanim Desteklerine Iliskin Cumhurbaskani Karari", Resmi Gazete'de yayinlandi. Karar, 1 Ocak 2022 tarihinden geçerli olmak üzere bugün itibariyle yürürlüge girdi.
Buna göre, Çiftçi kayit Sistemi'ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar basina bugday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 75 lirasi mazot ve 46 lirasi gübre olmak üzere toplam 121 lira destek verilecek.
EN YÜKSEK ÖDEME PAMUK VE ÇELTIKTE
Dekar basina en yüksek destek ödemesi pamuk ve çeltikte olacak. Buna göre, pamuk ve çeltik üretenlere dekar basina 250 lira mazot ve 21 lira gübre destegi olmak üzere toplamda 271 lira; nohut, kuru fasulye ve mercimek üretiminde dekar basina 75 lira mazot ve 21 lira gübre destegi olmak üzere 96 lira; patates ve soya üreticilerine dekara 125 lira mazot ve 21 lira gübre olmak üzere 146 lira; yaglik ayçiçeginde dekara 88 lira mazot ve 21 lira gübre destegi olmak üzere toplam 109 lira destek ödemesi yapilacak.
Dane misir ve findik ve diger ürünlerde mazot destegi dekara 62 lira, gübre destegi 21 lira olmak üzere 83 lira, kanolada dekara 88 lira mazot ve 21 lira gübre destegi olmak üzere toplam 109 lira, aspir için dekara 76 lira mazot ve 21 lira gübre olmak üzere 97 lira destek ödenecek.
Kuru sogan, yas çay ve zeytinde dekara 63 lira mazot ve 21 lira gübre olmak üzere 84 lira, yem bitkilerinde dekara 94 lira mazot ve 21 liralik gübre destegi ile 115 lira destek ödemesi yapilacak.
NADAS IÇIN DEKAR BASINA 38 LIRA MAZOT DESTEGI SAGLANACAK
Tarim destekleri kapsaminda nadasa birakilan arazilere de destek saglaniyor. 2022 yili destekleri kapsaminda, nadasa birakilan tarim arazileri için 38 lira mazot destegi verilecek.
ORGANIK GÜBRE DESTEGI ARTMADI
Ilk kez 2019 yilinda ödenmeye baslanan kati organik-organomineral gübre destegi kapsaminda organik gübre kullanan çiftçilere verilen destek miktari degismedi. Organik gübre kullanan çiftçilere 2022 üretim yili için dekara 20 lira destek ödenecek.
TOPRAK ANALIZ DESTEGI 40 LIRADAN 50 LIRAYA ÇIKTI
Toprak Analiz Destegi, asgari 50 dekar ve üzeri tarim arazilerinde, ilave her 50 dekara kadar bir analiz için Tarim ve Orman Bakanligi’nca yetkilendirilmis Toprak Analiz laboratuvarlarina analiz basina geçen yil 40 lira olan destek 50 liraya çikarildi.
ORGANIK TARIMDA DESTEK ARTISI YOK
Üç kategoride ödenen organik tarim desteginde herhangi bir artis yapilmadi. Birinci kategoride bireysel ürün sertifikasi ile üretim yapanlara geçen yil oldugu gibi dekara 100 lira, ayni kategoride üretici grubu ürün sertifikasiyla üretim yapanlara 50 lira ödenecek. Ikinci kategoride bireysel ürün sertifikasiyla üretim yapanlara 40, grup sertifikasiyla üretim yapanlara 20 lira, üçüncü kategoride ise dekara 10 lira destek ödenecek.
IYI TARIM DESTEGINE ARTIS YAPILMADI
Iyi tarim desteklerinde de herhangi bir artis yapilmadi. Geçen yil oldugu gibi iyi tarim uygulamalarinda dekar basina 150 lira ile 10 lira arasinda degisen oranlarda destek ödemesi yapilacak. Aricilik Kayit Sistemi ve Organik Tarim Bilgi Sistemi'ne kayitli, organik statüde bulunan kovanlar için ari yetistiriciligi yapan çiftçilere kovan basina 15 lira destek verilecek.
ZEYTIN REHABILITASYONU DESTEGI DEKAR BASINA 100 LIRA
Findik üreticilerine alan bazli gelir destegi kapsaminda, belirlenen yerlerde yapilan üretimde dekara 170 lira olarak ödenecek. Kati organik-organomineral gübre destegi kapsaminda dekara 20 lira destekleme ödemesi yapilacak. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu destegi kapsaminda dekara 100 lira destek verilecek.
FARK ÖDEMESINDE 18 ÜRÜNDEN SADECE YAS ÇAY DESTEGI ARTTI
Fark ödemeleri kapsaminda belirlenen havzalarda yetistirilecek ürünler için verilecek destekler de tespit edildi. Buna göre, 2022 üretim yilinda prim destegi olarak adlandirilan fark ödemesinde 18 üründen sadece yas çay destegi 13 kurustan 30 kurusa çikarildi. Diger ürünlerde destek artisi yapilmadi. 2020 ve 2021 üretim yilinda oldugu gibi 2022 yilinda da yaglik ayçiçegi, kuru fasulye, nohut, mercimekte kilo basina 50 kurus destek verilecek. Kütlü pamukta kilo basina 110 kurus, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, dane misirda 3, bugday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kurus, zeytinyaginda 80 ve dane zeytinde 15 kurus destekleme primi ödemesi yapilacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKI ÜRETIME FARK ÖDEMESINE ILAVE YÜZDE 50 DESTEK ÖDENECEK
Bu arada, su kisiti olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere verilen fark ödemesine ilave yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane misira destekleme ödemesi yapilmayacak.
HAVZA DISINDA ÜRETIM YAPANLARA DESTEK YOK
Cumhurbaskani Karari uyarinca, Türkiye Tarim Havzalari Üretim ve Destekleme Modeli kapsaminda desteklenen ürünlerin havza disinda yetistirilmesi durumunda belirlenen ürünlere mazot, gübre, fark ödemesi, yurt içi sertifikali tohum kullanim, yem bitkileri ve findik alan bazli gelir destegi verilmeyecek.
YEM ÜRETICILERINE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAGLANACAK
Tarim Havzalari Üretim ve Destekleme Modeli kapsaminda yem bitkileri desteginde ÇKS'ye kayitli arazileri üzerinde kaba yem üretmek amaciyla çok yillik ve tek yillik yem bitkileri ekimi yapan üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydiyla destek saglanacak.
Yem bitkileri üretim destegi, dekar basina olmak üzere korunga için 90 lira, tek yillik yem bitkileri için 60 lira, silajlik ekilisler (sulu/kuru) için 60 lira, yapay çayir mera için 150 lira, çok yillik yem bitkilerinde sulu olanlar için 90 lira, kuru olanlar için de 40 lira ve silajlik ekilisler için 100 lira olacak.
Yer alti sularinin yetersiz seviyede ve su kisiti oldugunun Tarim ve Orman Bakanligi’nca tespit edildigi havzalarda bu yil ekilen yem bezelyesi, fig, Macar figi, burçak ve mürdümük için yem bitkisi destegine ilave yüzde 50 destek verilecek.
BUZAGI BASINA 500 LIRA DESTEK
Hayvancilik alaninda, programli asilari tamamlanmis, 4 ay ve üzeri yasta, ilkine buzagilama yasi en fazla 960 gün veya son iki buzagilama arasi en fazla 600 gün olan ineklerin dogan buzagilari için hayvan basina 500 lira destek saglanacak.
Agri, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazig, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüshane, Hakkari, Igdir, Kars, Mus, Ordu, Rize, Sivas, Sirnak, Trabzon, Tunceli ve Van'da dogan buzagilar için ilave 200 lira ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamindaki bogalardan, suni tohumlama sonucu dogan buzagilara ilave 100 lira destek ödenecek.
Buzagi destek sartlarini karsilayan buzagi basina ödeme birim miktarlarinin 20 basa kadar tamami, 21-100 basa kadar yüzde 75'i, 101-500 bas için yüzde 50'si ödenecek.
DISI MANDALAR IÇIN 500 LIRA DESTEK
Disi mandalar için 500 lira, soy kütügüne kayitli disi mandalar için ilave 300 lira, programli asilarinin tamamlanmasi kaydiyla 4 ay ve üzeri malaklar için 500 lira, soy kütügüne kayitli malaklar için de ilave 300 lira, suni tohumlamadan dogan malaklara ayrica ilave 500 lira destek ödenecek.
Islah amaçli süt içerik analizi yapilan ve bakanlikça belirlenen süt kalite kriterlerini saglayan suni tohumlamadan dogan saf sütçü veya kombine irk her bir inek için 100 liraya kadar destek verilecek.
En az 1 bas, en fazla 50 bas düve (manda dahil) alimina da bakanlikça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40'i yurt içinde dogmus ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzde 50'si kadar destekleme ödemesi yapilacak.
HASTALIKLARDAN ARI ISLETME DESTEGI 600 LIRA
Hastaliklardan ari isletme destegi, damizlik bogalar disindaki 6 ay üzeri yastaki erkek hayvanlar hariç, tüm sigirlar için hayvan sahiplerine 600 lira ödeme gerçeklestirilecek.
Ari sigir basina ödeme birim miktarlari 500 basa kadar tam, 501 bas ve üzeri için yüzde 50'sine karsilik gelen tutarin ödenmesi suretiyle uygulanacak. Ayrica Onayli Süt Çiftligi Sertifikasi'na sahip isletmelerdeki ari isletme destegi alan tüm sigirlar için ilave 100 lira destek verilecek.
Bakanlik kayit sistemlerine kayitli, yurt içinde dogmus ve besi süresini tamamlamis erkek sigirlarini (manda dahil) mevzuatina uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlikça irk ve tür bazinda belirlenecek karkas agirligi kriterini saglayan 1-200 bas için (200 bas dahil) hayvan basina dönem ve birim fiyat üzerinden 500 lira destek ödenecek.
ÇOBAN BASIN ISTIHDAMINA 12 BIN LIRA DESTEK VERILECEK
Küçükbas hayvancilik desteklemelerinde, çoban istihdam destegi, 100 bas ve üzeri anaç koyun keçi varligina sahip isletmelere veya çobanlara 12 bin lira olarak ödenecek.
Damizlik koyun-keçi yetistiricileri birliklerine üye yetistiricilerin, Bakanlik kayit sistemlerine kayitli anaç koyun basina 50 lira, anaç keçi basina 50 lira, anaç tiftik keçisi basina ilave 20 lira, göçer yetistiricilerine anaç koyun keçi basina ilave 2 lira destek ödemesi yapilacak.
Bir önceki yilin anaç koyun-keçi destegini alan ve destekleme yilinda anaç koyun keçi sayisini artiran isletmelere, bir önceki yilin kuzu ve oglaklarinin, destekleme yilinda anaç koyun, keçi vasfina ulasanlarina Bakanlikça belirlenen artis oranini asmamak kaydiyla hayvan basina 200 lira destek ödenecek.
IPEK BÖCEGI VE TIFTIK YETISTIRICILERINE DESTEK
Tiftik ve Yapagi Tarim Satis Kooperatifleri Birligi'ne (Tiftikbirlik) bagli kooperatiflere, Damizlik Koyun Keçi Yetistiricileri Birlikleri'ne veya Bakanliga kayitli yün isleme tesislerine müstahsil makbuzu karsiliginda satan ve Tiftik Kayit Sistemi (TKS) Veri Tabani'na kaydettiren üreticilere oglak tiftiginin kilogramina 70 lira, anamal tiftigin kilogramina 60 lira, tali tiftigin kilogramina 25 lira, sözlesmeli üretim kapsaminda üretilen tiftige de ilave 10 lira ödeme yapilacak.
Ipek böcegi yetistiriciliginde ücretsiz tohum saglayan Koza Tarim Satis Kooperatifleri Birligi'ne (Kozabirlik), dagittigi kutu basina 240 lira, ürettigi yas ipek böcegi kozasini Kozabirlik/kooperatifleri veya faaliyet alani kozadan flatürle ipek çekimi ve isleme olan tüzel kisilik vasiflarina sahip isletmelere satan yetistiricilere, yas kozanin kilogramina 160 lira ödeme yapilacak.
BIRLIKLERE ÜYE ÜRETICILERE ARILI KOVAN BASINA 20 LIRA
Bakanlik Aricilik Kayit Sistemi'ne kayitli, merkez birligi düzeyinde örgütlenmis yetistirici birlikleri ve/veya üretici birliklerine üye üreticilerine de arili kovan basina 30, üye olmayanlara 20 lira, Bakanliktan üretim izni almis damizlik ana ari üreticilerinden satin alip kullandiklari damizlik ana ari basina 100 lira destek sunulacak.
Bakanlikça programlanan asi uygulamalari sonrasinda olusan atiklar için hayvan sahiplerine, büyükbas hayvan atiklari için bin 400 lira, küçükbas hayvan atiklari için 250 lira atik destegi, hayvan hastaliklari ile mücadele çerçevesinde Bakanlikça belirlenen programli asilamalar ve küpe uygulamalari için uygulayicilara büyükbas hayvan basina 2 lira, küçükbas hayvan basina ise 1,5 lira destek ödemesi yapilacak.
ALABALIK IÇIN KILOGRAM BASINA 1 LIRA DESTEK
Su ürünleri destegi çerçevesinde 350 bin kilogram dahil, alabalik için kilogram basina 1 lira, yeni türlere 3 lira, kapali sistem üretime 2 lira, kilogram üstü alabalik yetistirilmesine ve sazana 1,5'ar lira, midye için kilogram basina 50 kurus destek saglanacak.
10 bin adede kadar kuluçkahane damizlik alabalik destegi balik basina 60 lira, toprak havuzlarda balik yetistiriciligine 30 bin kilogram dahil kilogram basina 2 lira verilecek.
HAYVAN GENETIK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEGI
Hayvan genetik kaynaklarinin yerinde korunmasi ve gelistirilmesi destekleri kapsaminda Bakanlikça uygulanan projeler için yetistiricilere, büyükbas korumasi amaciyla hayvan basina 1000 lira, küçükbas korumaya hayvan basina 150 lira, sigir pedigrili korumaya bin 200 lira, ari korumaya kovan basina 80 lira, ipek böcegi korumaya kilogramda 170 lira, islah programindaki koyun, keçi ve yavrularina halk elinde islah elit sürüde hayvan basina 150 lira, taban sürüde 100 lira, halk elinde manda islahi (anaç manda), boga ve yil içinde doguran anaç mandaya hayvan basina 2 bin lira, yil içinde dogurmayan anaç mandaya hayvan basina 1200 lira, damizliga ayrilmak üzere seçilen yerli sigir (düve/tosun) hayvan basina bin 500 lira, damizliga ayrilmayan için bin 300 lira, damizlik erkek materyale (koç-teke) hayvan basina elit sürüde 350 lira, taban sürüde 250 lira destek saglanacak.
SERTIFIKALI PATATES TOHUMU KULLANANA 200 LIRA DESTEK
Yurt içi sertifikali tohum kullanim destegi çerçevesinde dekara aspir için 10 lira, kanola için 30 lira, susam için 8 lira, arpa, bugday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik için 50 lira, kuru fasulye, mercimek ve yonca için 60 lira, nohut için 50 lira, patates için 200 lira, fig, yem bezelyesi, korunga ve soya için 45 lira, yer fistigi için 34 lira ödeme gerçeklestirilecek.
Sertifikali fide/fidan kullanim destegi, Antep fistigi, ceviz, badem, mavi yemis ve aronya için 400 lira, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, seftali, erik, limon, mandalina, portakal, kayisi, visne, zeytin, diger meyve türleri ve asma (nar ve muz hariç) için 280 lira, sertifikali çilek fidesi ile bahçe tesisi için de dekar basina 400 lira olacak.
Yurt içinde sertifikali tohum üreten/ürettiren ve sertifikalandiran, yurt içinde satisini gerçeklestiren, Bakanlik tarafindan yetkilendirilmis tohumculuk kurulusu kabul edilen ÇKS'ye kayitli çiftçilere bu yil ürettikleri çesitli sertifikali tohumluklarla orijinal/temel ve üstü tohumluklara da türüne göre kilogram basina 0,1-5 lira yurt içi sertifikali tohum üretim destegi ödemesi yapilacak.
Sertifikali asili fidan basina 0,5 lira, asisiz fidan basina ise 0,25 lira destek saglanacak.
ÇIFTLIK MUHASEBE VERGI AGINA KAYITLI 6 BIN ISLETMEYE, ISLETME DESTEGI
Çiftlik Muhasebe Veri Agi Sistemi'nin 81 ilde uygulanmasina devam edilecek ve geçen yil kayit altina alinan 6 bin isletmeye, isletme basina 600 lira ödenecek.
Tarimsal yayim ve danismanlik destegi olarak, Bakanlikça yetkilendirilerek tarimsal yayim ve danismanlik hizmeti sunan serbest tarim danismanlari ile ziraat odasi ve üretici örgütlerinde en fazla 5 tarim danismani olmak üzere istihdam edilen her bir tarim danismani için 72 bin lira ödenecek. Ödemeler esit 2 dilim halinde gerçeklestirilecek.
