Çevre, Sehircilik ve Iklim Degisikligi Bakani Murat Kurum, son 3 yilda 796 bin 968 tasinmaz üzerinde bankalar tarafindan rehin tesis edildigini belirtirken, yurt genelinde 35 bin 828 arazinin icra yoluyla el degistirdigini açikladi. Bakan Kurum, yabancilarin Türkiye’de son üç buçuk yilda; 17 bin 676 bag, bahçe, arazi gibi ana tasinmaz; 283 bin 388 konut ve isyeri satin aldigini söyledi.
CHP Nigde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Bakan Murat Kurum’a, “Özel ve kamu bankalarinca 2019-2022 yillari arasinda rehin tesis edilen tasinmazlarin illere göre dagilimi nedir? Kisiye ait arazilerin, icra yolu ile satisi yapilan ve el degistiren arazi sayisi kaçtir? 2019-2022 Agustos ayina kadar olan sürede yabanci uyrukluklarin edindigi arazi ve konut sayisi kaçtir? Ülkemizde toplam yabanci uyruklu kisi ve sirketlere ait arazi ve konut sayisi kaçtir?” sorularini yöneltti.
EN ÇOK IPOTEK KONYA, MANISA, IZMIR VE DENIZLI’DE
Önergeyi yanitlayan Bakan Kurum, özel ve kamu bankalarinca son üç buçuk yil içerisinde 796 bin 968 tasinmazin rehin tesis edildigini belirten Kurum, il il verileri paylasti. Ipotek tesis edilen tasinmazlarin sayisi en fazla 39 bin 141 ile Konya’da. Konya’yi 36 bin 944 ipotekli tasinmaz ile Manisa, 28 bin 151 ipotek ile Izmir, 26 bin 97 ipotekle Denizli takip etti.
Ipotekli tasinmaz sayisi en az 501 ile Bingöl. Bingöl’ü, 618 ile Bayburt, 807 ile Bartin, 953 ile Gümüshane takip etti.
ICRADA SATILAN TASINMAZ SAYISI 36 BINE ULASTI
Yine Bakan Kurum’un verdigi bilgilere göre, borcu ödenemedigi için mallarinin icra dairesince satilmasi sonucu el degistiren tasinmaz sayisi 35 bin 828. Verileri yine il il paylasirken Kurum; buna göre cebri satis ile el degistiren tasinmaz sayisi en fazla bin 964 ile Konya’da oldu. Konya’yi; Ankara 1405, Antalya bin 216 Manisa bin 255, Izmir bin 164 Istanbul bin 153 adet tasinmaz ile takip etti. En az ise, 23 tasinmaz ile Bingöl oldu. Bingöl’ü 25 tasinmaz ile Tunceli, 27 tasinmaz ile Sirnak takip etti.
YABANCILAR, 3,5 YILDA 8 BIN 985 ADET ARSA, BAHÇE; 171 BIN 914 KONUT VE IS YERI SATIN ALDI
Kurum ayrica 1 Ocak 2019 ve 1 Agustos 2022 tarihleri arasinda satis ve benzeri yollarla 8 bin 985 adet arsa, tarla, bag ve bahçe gibi tasinmazlarin yabancilar tarafindan alindigini açikladi. Bakan Kurum, konut ve isyeri gibi toplam 171 bin 914 bagimsiz bölümün de yine ayri tarihler arasinda yabanci gerçek kisiler tarafindan edinildigini bildirdi.
“IPOTEK VERILEN ALANLARIN SAYISAL VERILERIN 1 MILYONU ASMASI DA OLASI”
Gürer, Kurum’un verdigi verileri söyle degerlendirdi:
“47 il, ipotek tesis edilen 10 bin sayisi altinda kalirken diger illerde 10 bin ipotek tesis edilen tasinmaz sayisi üzerinde bulunuyor. Bakan yanitinda TAKBIS sorgulamasinin tarla bag bahçe olarak kayitlarda yer alan ve incir, zeytin, fidan, kavak, meyve, sebze, çay, narenciye, elma, sera, findik, fistik, pamuk, tütün, pirinç, çeltik gibi alanlari kapsayan veriler içerdigini ifade ediyor. Bu durumda pancar, ayçiçegi, bugday, misir, lahana, fasulye, arpa, domates gibi ürünleri de kapsayacak tasinmazlar ile ilgili tespit arastirmasi da görülen o ki yapilmamis ya da tarla olarak geçmis ancak pirinç, fistik gibi ürünler isimlendirildigine göre böyle bir arastirma da diger genis ekim alani olan ürünlerde arastirilmali idi. Bu durumda ipotek verilen alanlarin sayisal verilerin 1 milyonu asmasi da olasi.
“DEVLET BANKASINDAN 826 BIN 916 ÇIFTÇI VE ÖZEL BANKALARDAN 681 BIN 896 ÇIFTÇI KREDI KULLANDI”
Bakan, tarimda devlet (kamu) bankasi 826 Bin 916 çiftçi ve özel bankalardan 681 bin 896 çiftçi kredi kullandigi yaniti vermisti. Bu durumda Bakan Kurum’un verdigi verilerden daha çok kredi için farkli ipotek ile kredi alan çiftçi oldugu görülüyor.”
“Ürün deger bulmazsa borç katlayarak çiftçi tasinmazi elden gitmektedir. Çok banka da tasinmaz varligi da borç alacak iliskisi ile arttigi da bilinmektedir. Bu kapsamda Bakan verdigi bilgiye göre cebri satis ile el degistiren tasinmaz sayisinda 35 828 erismis durumda. Bu baglamda Konya bin 964, Ankara bin 405, Antalya bin 216, Manisa bin 255, Izmir bin 164, Istanbul bin 153 adet cebri satis ile el degistiren tasinmazlarda ilk siralarda yer almaktadir. Saptanan verilerde arsa, tarla, incir, zeytin, fidan, kavak, meyve, sebze, çay, narenciye, elma, sera, findik, fistik, pamuk, tütün, pirinç, çeltik gibi alanlari kapsadigi dikkate alindiginda bazi ürünlerin arazileri arastirmaya dahil edilmese dahi rakamlar sorunun varliginin anlasilmasinda önemli verilerdir. Bunun yansimasi dar ve sabit gelirliler ile gelir- gider dengesi bozulan kesimlerin elde avuçta olani tüketmesi sonrasi tasinmazlarinin da borç ya da icra yoluyla elden çikmasina yol açmaktadir.”
