AY: Türkçe yazim ve güzel konusma hakkinda göreviniz geregi çok duruyorsunuz. Güzel Türkçe konusmak/kullanmak ve diksiyon her meslekteki kisi için geçerli mi?
ÇALKIVIK: Gu¨zel ve etkili konus¸mak bir yetenek is¸i olsa da her s¸eyden o¨nce bilgi gelir. Bilgi birikimimiz ve bunu ortaya koyacak dile hakimiyet, so¨zcu¨klerin dog?ru sec¸imi, dog?ru ve yerinde seslendirilmesidir. I?kinci kos¸ul ise uygulamadir, c¸u¨nku¨ her alanda oldug?u gibi etkili ve gu¨zel konus¸manin da kendine o¨zgu¨ kurallari vardir ve bu kurallari o¨g?renmek ve uygulamak gereklidir. Iste bu anlamda o¨zellikle iletis¸im alaninda c¸alis¸anlarin, spikerlerin, sunucularin, muhabirlerin, halkla ilis¸kiler danis¸manlarinin, akademisyenlerin, siyasetçilerin, pazarlamacilarin, özetle konusarak meslegini icra eden herkesin Tu¨rkc¸eyi c¸ok iyi kullanmasi gerekir. Saglam bir dilbilgisi, dogru tonlama, dogru vurgulama, akici konus¸ma sayesinde toplum içinde öne çikabiliriz.
AY: “MEB’de ve Üniversitelerimizde, ögrencilere ‘Türkçemizin kurallari’ dogru ögretiliyor mu? Ögretilmiyorsa eksik olan ne?
ÇALKIVIK: Türkçemizin agiz birligi edilerek, ölçünlü dile sadik kalinarak ögretildigini düsünmüyorum. Yazi dilinin kurallari ögrencilere ezberletilirken, sonradan unutuluyor. Konusma dili ise çok ihmal ediliyor. Var olan diksiyon egitimlerini veren kisilerin de yeterince donanimli olmadiklarini düsünüyorum. Örnegin ben derslerimde Türkçede dört tane -e sesi vardir diyorum. Yanlis bilgilerin verildigi diksiyon kitaplarini aktaran bazi donanimsiz egitmenler, iki -e sesi vardir diye anlatiyorlar.
AY: Anneniz yillarca Folklora/HALK Kültürüne ve özellikle Halk Oyunlarina emek verdi. Ben de birlikte çalismis sohbetler etmistim. Sizin de bu yönde çalismalariniz var mi?
ÇALKIVIK: Annemin folklor uzmanligi ve egitmenligi nedeniyle elbette ben de halk oyunlari çevrelerinin içinde oldum. Çocuklugumda Erzurum ve Gaziantep yöreleri halk oyunlari konusunda egitim aldim ama sürdüremedim.
AY: NTV ve NTV Radyo’da v.b. seslendirmeler yapiyorsunuz. Bu meslek için belli bir yas, kurslarin disinda egitim veren resmi/özel bir okul var mi?
ÇALKIVIK: Konservatuvarlarin tiyatro, san, kompozisyon ve ses egitimi bölümlerinde verilen temel diksiyon ve ses egitimleri önemli. Istanbul’da ciddi ve güvenilir egitmenlerin oldugu özel seslendirme ve dublaj egitimi veren benim bildigim 2-3 tane kurs var. Diger sehirleri bilemiyorum.
AY: Radyo spikerleri çok hata yapiyor. Özellikle, mikrofon basinda çok iyi sunum yapan spikerler bile, canli/sahnede basarisiz oluyorlar. Neden?
ÇALKIVIK: TRT’de benim gençlik yillarimda verilen uzun süreli, ciddi ve disiplinli spikerlik egitiminin günümüzde ayni kalite düzeyinde yürütülmemesi çok üzücü. Özel radyo ve televizyonlardaki spiker ve sunucularin maalesef çogu 3 aylik zayif egitimlerle mikrofon basina oturtuluyor. Sesleri yeterince egitilmemis, vurgu ve tonlamalari garip onlarca spiker var. Çok dertliyim bu konuda.
AY: Sunuculuk/ Seslendirme Sanatçisi bir meslek mi? Meslek Yeterligi Kurumu’ndan Meslek Tanimi yapilmis mi? Yapilmamissa neden?
ÇALKIVIK: Meslek tanimi yapilmistir. TRT’de biz seslendirme sanatçisi olarak görev yaptik, yapmaya devam ediyoruz. Ayrica Maliye Bakanligi, serbest meslek erbabi olarak yani vergi mükellefi olarak sahne, perde, ekran ve mikrofon sanatçilari olarak tanimliyor.
AY: Seslendirme Sanatçilarinin bir dernegi/vakfi/birligi var mi?
ÇALKIVIK: Tabii var. Oyuncular Sendikasi’nin içinde Seslendirme Sanatçilari örgütlenmistir.
AY: Konservatuvarlarda, özellikle Ses Egitimi/San Bölümlerinde Güzel Konusma - Diksiyon vb. dersler olmali mi?
ÇALKIVIK: Elbette olmali. Ölçünlü (Standart) dili bilmeyen, Istanbul Agzi’yla konusamayan tiyatro sanatçisi olamayacagi gibi, opera sanatçisi, Türk Müzigi veya Halk Müzigi sanatçisi olamaz. Sahne sanatlarini icra eden her sanatçinin diksiyon egitimi almasi sarttir.
AY: Begendiginiz Seslendirme Sanatçilari var mi? Isim verebilir misiniz!
ÇALKIVIK: Ben çok sansliyim. Birçok usta sanatçinin yaninda yetistim ve onlarla ayni stüdyolarda dublaj yaptim. Rahmetli olan ustalarim arasinda Alev Sezer, Müsfik Kenter, Pekcan Kosar, Sungun Babacan, Kamran Usluer, Kerem Yilmazer, Mümtaz Sevinç’i sayabilirim. Hepsine Allah’tan rahmet diliyorum.
Yasayan sanatçilarimiz arasinda Isik Yenersu, Tilbe Saran, Oya Küçümen, Parla Senol, Sebnem Ünaldi ve Hümay Güldag muhtesem seslere sahip sanatçilardir. Uzun ömürler diliyorum onlara.
AY: Bize zaman ayirdiginiz için çok tesekkür ederiz..
ÇALKIVIK: Rica ederim. Ben tesekkür ederim.
