CHP Genel Baskani Kemal Kiliçdaroglu, Samsun’daki bir çeltik tarlasinda pirinç üreticileriyle bir araya geldi. Çeltik taban fiyati önerisini açiklayan Kiliçdaroglu, “Sahsi kanaatim, uzun tane çeltikte 20 lira, orta tanede de 18 lira olabilir. Söylenen rakamlar, afaki rakamlar degil” diye konustu. Bir pirinç üreticisi ise Kiliçdaroglu’na, “Baskan’im, ‘Emekliye zam’ dediniz bayramda, verildi; ‘ikramiye’ dediniz, verildi. Bu çeltige de bir sey söyleyeceksiniz, o da verilir. Siz söylerseniz o da verilir” dedi.
Kemal Kiliçdaroglu, bugün Samsun’un Alaçam ilçesine bagli Doyran köyünde çeltik üreticilerinin sorunlarini dinledi. Bir çeltik üreticisi, tarlalarindaki ürünleri Türkiye’nin agir ekonomik sartlarinda elde ettiklerini belirterek Kiliçdaroglu’na sunlari söyledi:
“Hak istenmez alinir. Hakkimizi istiyoruz. Maliyetlerimiz çok asiri derece yüksekti bu sene. Gübre fiyatlarimiz yüzde 300’lere, mazot… (Kiliçdaroglu: Bazilari yüzde 400) 400 diyelim, evet dogru diyorsunuz. Elektrik… Olmazsa olmaz suyla yetisen bir bitki. Suyun içinde olmasi gereken bitki. Kizilirmak denize akiyor, biz susuzluk çekiyoruz burada.”
“ÇELTIGIMIZE IYI BIR FIYAT TALEP EDIYORUZ”
Kiliçdaroglu’nun “Kaç dönüm çeltik ektiniz” diye sordugu çiftçi, 150 dönüm ektigini dile getirerek, “Biz de çeltigimize nasip olursa iyi bir fiyat talep ediyoruz. Talebimiz söyle; kendi çapimizda hesabimiz yaptik. Çeltigimize Allah nasip ederse 20 lira gibi bir fiyat istiyoruz” dedi.
Baska bir çiftçi de “Devletimiz bu isleri açiklamada geç kaliyor. Bizi Tarim Kredi Kooperatiflerine yarida birakiyor, sonra tüccarlara bogduruyor. Biz çeltigimizi sattiktan sonra TMO fiyat açikliyor. Böyle bir anlami yok yani. Biz, 20 gün sonra hasat yapacagiz, su anda fiyat bekliyoruz. Bizim geçen sene 80 liraya aldigimiz gübre, su anda 640 lira. Mazotu 7 liraya aldik, su anda 27 lira. Elektrik yüzde 200 artti. Bizim maliyetimiz çok yüksek. Biz, 20 lira olmasini talep ediyoruz” diye konustu.
Sözlerine kaldigi yerden devam eden diger çiftçi, “Geçen seneki desteklerimiz anca bir yil sonra geldi, o da geçen seneki ekonomik sartlara göre geldi… Geçen seneki desteklerin daha önce gelmesi gerekirdi, bu seneki sartlara göre gelmesini beklerdik” dedi.
KILIÇDAROGLU: UZUN TANE 20 LIRA, ORTA TANEDE 18 LIRA OLABILIR
Kiliçdaroglu, çiftçilerin sorunlarina iliskin sunlari söyledi:
“Gerçek maliyetleri belli. Bu kadar agir maliyetler içinde en azindan üreticinin makul bir kâr elde etmesi lazim ki önümüzdeki yil gene gübre fiyatlari artacak, diger fiyatlar artacak, en azindan hazirlikli olmali. Ekim konusunda biraz, ‘Evet, ben ekmeliyim, nasil olsa sosyal devlet beni yalniz birakmaz, maliyetimi kurtarir, bana makul bir kâr da verir’ düsüncesi içinde. Bu çerçeveden baktigimizda benim sahsi kanaatim, uzun tane, sizin söylediginiz çeltikte 20 lira, orta tanede de 18 lira olabilir. Söylenen rakamlar, afaki rakamlar degil. Dünya piyasalarina bakildigi zaman gerçek daha da görülüyor. Disaridan pirinç ithal ediyorsunuz, dünyanin parasini veriyorsunuz. Üstelik dolar bazindan veriyorsunuz. Üstelik yabanci ülkenin çiftçisi kazaniyor. O ülkelerde de o ülkenin hükümeti kendi çiftçisine destek veriyor. Oysa biz kendi çiftçimize destegi versek emin olun ithalat kesilmis olacak. Üretim artmis olacak.”
“Amerikan çiftçisine Türk çiftçisini ezdirmeyelim” diyen çiftçiye Kiliçdaroglu, “Siz üretmezseniz 85 milyon aç kalir. Disaridan getiriyor. Ne kadar getireceksiniz? Hadi bir, üç, bes yil. Disariya niye para verelim” diye yanit verdi.
Baska bir çiftçi de yüksek maliyetlere dikkat çekerek, “Ondan sonra diyorlar ki ‘Geçin’. Nasil geçinecegiz? Biz, isin içinden nasil çikacagiz” diye sordu. Kiliçdaroglu, Sanliurfa’nin Harran Ovasi’ndan baslayarak Türkiye’nin genelinde kuracaklari günes enerjisi sistemi ile elektrigi çiftçilere bedava vereceklerini belirtti. Çiftçi, Kiliçdaroglu’na elektrik konusunda yasadiklari sorunlari söyle anlatti:
“Baskan’im, önceden mesken ile tarlada kullanilan elektrik arasinda fark vardi. Simdi meskeni geçti ya. Evdeki kullanilan elektrigi geçti. Evdeki kullaniyor 100 kilovat, biz kullaniyoruz günde bin kilovat. Bunun fiyati ne olacak Baskan’im? Köylünün gerçekten durumu iyi degil, bir yere gidiyor da artik bakacagiz.”
“SIZ SÖYLERSENIZ O DA VERILIR”
Kizilirmak suyu kendilerine verilmedigi için tarlasinin 10 gündür su bekledigini dile getiren diger çiftçi, Kiliçdaroglu’na, “Baskan’im, ‘Emekliye zam’ dediniz bayramda, verildi, ‘ikramiye’ dediniz verildi. Bu çeltige de bir sey söyleyeceksiniz, o da verilir. Siz söylerseniz o da verilir” dedi. Kiliçdaroglu, uzun tane çeltigin 20 lira olmasi gerektigini kaydederek, “Ya kardesim seneye ekecek, seneye kadar gelen zamlari düsün. Gübre, elektrik fiyati ayni kalmayacak. Mazot fiyati ayni kalmayacak. Sen bu insanlari tarladan küstürürsen 85 milyon aç kalir. Pirinç; size verdigimiz paradan çok daha fazlasina ithal ediyoruz ya” diye konustu.
