Anayasa Mahkemesi, “müstehcen” kitap bastigi gerekçesiyle cezalandirilan yayincinin ifade özgürlügünün ihlal edildigine hükmetti. Yüksek Mahkeme, kararinda; “Açiklanan ve yayilan bir düsüncenin kisiler ve toplum açisindan degerli-degersiz veya yararli-yararsiz biçiminde ayristirilmasi -subjektif unsurlar ihtiva edeceginden- ifade özgürlügünün keyfi biçimde sinirlandirilmasi tehlikesini doguracaktir” degerlendirmesini yapti.
Yayinci Irfan Sanci, 2009 yilinda Guillaume Apollinaire’nin Lex expploits d’un jeune Don Juan isimli kitabinin tercümesini Genç Bir Don Juan’in Maceralari adi ile basti. Istanbul Cumhuriyet Bassavciligi, kitabin müstehcen içerikli oldugu gerekçesiyle, Sanci hakkinda sorusturma baslatti. Istanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi, bilirkisi heyetinden kitap ile ilgili rapor aldi. Basbakanlik Küçükleri Muzir Nesriyattan Koruma Kurulu Baskanligi, Galatasaray Üniversitesi Fransiz Dili ve Edebiyati ile ceza hukuku bölümünden seçilen üç kisilik bilirkisi heyetinin raporu dogrultusunda, Sanci’nin beraatine karar verildi.
Karar temyiz edildi. Yargitay 14. Ceza Dairesi, ilk derece mahkemesinin verdigi beraat kararinin bozulmasina hükmetti. Yeniden baslayan yargilamada kovusturmanin ertelenmesine ve Sanci hakkinda üç yil boyunca denetimli serbestlik hükümlerinin uygulanmasina karar verildi. Bu kez de Sanci, hakkindaki karari temyize tasidi. Yargitay 14. Ceza Dairesi, ilk derece mahkemesi kararinin temyiz kabiliyeti olmadigi gerekçesiyle dosyanin mahalline iadesine karar verdi. Sanci’nin buna yaptigi itiraz da Istanbul 2. Agir Ceza Mahkemesi tarafindan reddedildi.
Sanci nihai karar ile birlikte Anayasa Mahkemesi’ne bireysel basvuru yapti. Anayasa Mahkemesi, Sanci’nin ifade özgürlügünün ihlal edildigine hükmetti. Yüksek Mahkeme’nin kararinda su degerlendirmeler yapildi.
“Anayasa Mahkemesi’nin daha önce de ifade ettigi gibi sanatsal çalismalar çogu defa birden fazla anlama gönderme yapar ve bu sebeple de sanatsal çalismalarin ortaya koydugu mesaj kolaylikla tespit edilemeyebilir. Bu sebeple sanatsal ifadelerin yorumlari da kisilere göre farklilasabilir. Bu kapsamda sanatsal ifadelerin diger ifade türlerine göre daha kiskirtici veya rahatsiz edici olma ihtimali her zaman bulunmaktadir. Nitekim Yargitay ilgili dairesinin ve nihai karari veren ilk derece mahkemesinin kararlarini dayandirdiklari bilirkisi raporlarinda basvuruya konu kitaptan tirnak içinde alinan bazi ifade veya bölümler bilirkisilerce kabul edilemez bulunmustur. Oysa Anayasa Mahkemesinin birçok defa ifade ettigi gibi, açiklanan ve yayilan bir düsüncenin içeriginden veya kullanilan bazi kavramlardan hareketle kisiler ve toplum açisindan degerli-degersiz veya yararli-yararsiz biçiminde ayristirilmasi -subjektif unsurlar ihtiva edeceginden- ifade özgürlügünün keyfi biçimde sinirlandirilmasi tehlikesini doguracaktir.”
