WASHINGTON (AA) - GÜLBİN YILDIRIM - ABD?de ön seçimlerle kızışmaya başlayan başkanlık yarışında bugüne kadar en çok bağış toplayan aday adayları Demokrat Hillary Clinton ile Cumhuriyetçi Jeb Bush oldu.
Ülkede kasım ayında yapılacak seçimler için dokuz aydan daha az bir sürenin kalması, aday adayları arasındaki rekabetle birlikte siyasi bağışları da artırıyor.
AA muhabirinin, ABD Federal Seçim Komisyonu'ndan (FEC) derlediği güncel bağış rakamlarına göre, Demokratların aday adayı eski Dışişleri Bakanı Clinton 163 milyon 676 bin dolarla birinciliğe yerleşirken, Cumhuriyetçilerin aday adayı eski Florida Valisi Bush 150 milyon 284 bin dolarla ikinciliğe geriledi.
Bush, geçen yılın ekim ayına kadar yaklaşık 128 milyon dolarla en çok bağışı toplamış, Clinton ise 97 milyon 800 bin dolarla ikinci sırada gelmişti.
Iowa?daki ön seçimlerde Cumhuriyetçilerin galibi olan Teksas Senatörü Ted Cruz ise son 3 ayda bağışlarını 67 milyon 200 binden 89 milyon 542 bin dolara çıkararak, üçüncülüğünü korudu.
Benzer şekilde, ekim itibarıyla 41 milyon 500 bin dolarla dördüncü sırada yer alan Vermont Senatörü Bernie Sanders, bağışlarını 75 milyon 55 bin dolara yükselterek aynı basamakta kaldı.
Kampanyasını sonlandıracağı spekülasyonları gün geçtikçe artan Cumhuriyetçi aday adayı Ben Carson ise 38 milyon 254 bin dolardan, 67 milyon 769 bin dolara yükselttiği bağışlarıyla yine beşinci olurken, ilk ön seçimlerde beklentilerin üzerinde başarı elde eden Florida Senatörü Marco Rubio 61 milyon 562 bin dolarla altıncı sırada yer aldı.
Cumhuriyetçi Parti?nin en çok konuşulan başkan aday adayı emlak milyarderi Donald Trump ise kampanyasını kendisinin finanse edeceğini açıklaması nedeniyle sadece 21 milyon 299 bin dolar toplayarak, sıralamada oldukça geride kaldı.
- Kim kime bağış yapıyor?
Mevcut bağışlar bakımından yarışı önde götüren Hillary Clinton?a en büyük mali desteğin ülkedeki hukuk büroları ve avukatlardan gelmesi dikkati çekiyor.
Washington merkezli bağımsız sivil toplum kuruluşu Center for Responsive Politics'in (Duyarlı Siyaset Merkezi) verilerine göre, hukuki hizmetler sektörü Clinton'a toplamda 10 milyon dolara yakın bağışta bulundu. Bu kategorideki kişi ve kuruluşlar tarafından diğer tüm adaylara yapılan bağışların toplamı ise sadece 5 milyon dolarda kaldı.
Başkanlık için ikinci kez yarışan Clinton'ın bir başka önemli destekçisi dünyaca ünlü milyarder yatırımcı George Soros oldu.
Soros?un varlık yönetim şirketi, Clinton?ı destekleyen siyasi eylem komisyonlarından Priorities USA Action?a (PAC) tek başına 7 milyon dolardan fazla bağış yaptı.
Eski Dışişleri Bakanı ve New York Senatörü Clinton, ayrıca eğitim, sağlık ve basın sektörlerinin açık arayla en fazla destek verdiği aday adayı olma başarısını gösterdi.
Adı geçen üç sektörün temsilcileri, Clinton'a toplamda 10 milyon dolara yakın bağışta bulundu. Diğer aday adaylarının bu üç sektörden aldıkları desteğin Clinton'a verilenin yarısına bile ulaşmaması dikkati çekti.
-Wall Street tüm adayları destekliyor
Buna karşın, Demokrat Clinton ve Cumhuriyetçi Bush'un Wall Street'ten topladıkları bağışlar birbirine çok yakın seyrediyor.
Saban Group, Paloma Partners, BLS Invesment'in başı çektiği finans kurumlarından Clinton?a yapılan bağış miktarı 4,5 milyon doları bulurken, Bush da Charles Schwab, Tiger Management ve American Pacific gibi varlık yönetimi şirketlerinin aralarında bulunduğu kuruluşlardan 4 milyon doları aşan yardım aldı.
Bununla birlikte, bağış istatistikleri, Wall Street temsilcilerinin Sanders haricindeki diğer adayları unutmadığını gösterdi. Rubio ve Cruz da bankalar, varlık yönetimi ve sigorta şirketlerini kapsayan finans sektöründen kayda değer miktarda bağış alan diğer Cumhuriyetçi aday adaylarını oluşturdu.
- Enerji sektörü Cruz'un tarafında
Geleneksel olarak Cumhuriyetçilere yakın olan enerji şirketlerinin ise bağışlarıyla beklendiği gibi Teksas senatörü Ted Cruz'a arka çıktığı görüldü. Cruz, Teksas ve çevresinde konumlanan enerji şirketlerinin 675 bin dolarla en fazla desteklediği aday olurken, 420 bin dolarla Bush ikinci sırada yer aldı.
Hemen her sektörden en fazla bağış alan Clinton ise bu gruptan 227 bin civarında yardım toplayabildi.
- 'Sosyalist Sanders' küçük bireysel bağışlardan güç alıyor
Kendisini ?demokratik sosyalist? olarak tanımlayan 74 yaşındaki Vermont Senatörü Sanders ise diğer aday adaylarından, kampanyasına gelen mali desteğin yüzde 98'inin bireysel ve küçük miktarda olmasıyla ayrılıyor.
Iowa ön seçimlerinde Clinton'la başa baş bir mücadele sergileyen ve oyların yüzde 49,6'sını alarak eyaletteki yarışı ikinci tamamlayan Sanders, ayrıca ülkedeki üniversiteler ve teknoloji şirketlerinden de destek gördü.
Senatörü olduğu Vermont'a komşu New Hampshire eyaletinde bugün yapılacak ön seçimleri kazanması beklenen Sanders'a en yüksek bağış yapan 10 isim arasında Google'ın çatı şirketi Alphabet ile Apple, Amazon, IBM, Microsoft'un yanı sıra California, Illinois, Columbia gibi ünlü üniversiteler var.
Sanders'ın, gelir eşitsizliğine ve finans sektörünün siyasi düzeni esir aldığına yönelik çıkışlarıyla kendinden söz ettirmeyi başarmasına karşın seçim kampanyasının ilk gününden beri Wall Street?i eleştirmesi ise bu sektörden en az bağış toplayan adaylardan biri olması sonucunu doğurdu.
- Bağışlar neden bu kadar önemli?
Devletin seçim kampanyaları için yeterli ödenek vermediği ABD'de adayların, milyonlarca dolar tutan reklamlarda yer alabilmek, dünyanın en büyük ülkelerinden birini bir uçtan diğer uca dolaşarak mitingler düzenlemek, sosyal medyayı etkin kullanabilmek, seçim büroları ve kampanya ekipleri oluşturabilmek için büyük finansman ihtiyacı bulunuyor.
Dolayısıyla seçim kampanyası daha iyi finanse edilen adayın, daha çok reklam ve mitingle çok fazla seçmene ulaşarak, oylarını artırma imkanı buluyor.
Ayrıca, ABD'de son 45 yılda yapılan başkanlık seçimlerinin sonuçları da en fazla bağış toplayan adayın Beyaz Saray'a en yakın isim olduğuna işaret ediyor.
