CHICAGO (AA) - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Bilişim Vadisi projesinin sadece Türkiye'nin değil, dünyanın da önemli teknoloji geliştirme merkezleri arasında bulunmaya aday olduğunu belirterek, 'ABD'de yaşayan, girişimci olmayı düşünen öğrenci ve bilim insanlarını, Bilişim Vadisi'nde yer almaya davet ediyorum. Türkiye'de en zorlayıcı alanlarla ilgili projeler yürütmeniz mümkün.' dedi.
Bakan Işık, Chicago Üniversitesinde 'Bilim ve Toplum' temasıyla gerçekleştirilen 'Türk-Amerikan Bilim Adamları ve Akademisyenleri Derneği (TASSA) Konferansı'na katıldı.
Bilim ve toplum arasındaki en temel ilişkinin, tarih boyunca ikisinin de birbirini dönüştürmesi olduğunu söyleyen Işık, bilimin içinde yeşerdiği toplumun karakteristik özelliklerinden etkilendiğini ve bilim sayesinde üretilen bilgi ve teknolojinin de toplumu dönüştürdüğünü ifade etti.
Bilimin toplumu olumlu istikamette dönüştürmesi için zihinsel olarak gelişmelere hazır bulunulması ve etik tartışmaların iyi yapılması gerektiğine işaret eden Işık, 'Bilim ve teknoloji, ancak belli bir toplumsal ortam, kültür ve ekosistem içinde gelişebilir. Vaktiyle Atina'da, Bağdat'ta, Endülüs'te ve bugün Silikon Vadisi'nde yaşanan tecrübe bunun en açık bir örneğidir. Bilim ve teknolojide geldiğimiz seviye, insanlığın ortak bir mirası olarak görülmelidir. Arşimet, Newton veya Tesla insanlık için ne kadar değerliyse, El Cezeri, İbn-i Heysem veya İbn-i Sina da o kadar değerlidir. Özellikle antik Yunan tecrübesinin Batı'ya aktarılmasında İslam dünyasının çok önemli bir rolü olmuştur. Mesela şu açık bir gerçektir, bugün Aristo'yu okuyup anlayabiliyorsak, bunu İbn-i Rüşd'e borçluyuz.' diye konuştu.
- 'Bilim, sınır tanımaz'
Louis Pasteur'un 'Bilim, sınır tanımaz, çünkü bilgi insanlığa aittir.' sözüne atıfta bulunan Işık, sınırların ve mesafelerin anlamını iyice yitirdiği dünyada, insanlığın daha fazla iş birliği geliştirmesi gerektiğini vurguladı.
Bilim ve teknolojide de daha farklı bir döneme girildiğine işaret eden Işık, özellikle açık bilim kavramının her geçen gün daha büyük bir önem kazandığını kaydetti.
ABD'de 1990-2003 arasında yürütülen 'İnsan Genom Projesi' veya Cern'de temel fizikle ilgili yürütülen çalışmaların, açık bilim kavramının en iyi örnekleri olduğuna dikkati çeken Işık, bu tür programlarda elde edilen bilgi ve verilerin, tüm dünyadaki bilim insanlarının kullanımına açık tutulduğunu anlattı.
Işık, yurt dışında yaşayan Türk bilim insanlarını ülke için asla bir kayıp olarak görmediklerini vurgulayarak, şunları kaydetti:
'Geçen yıl kimya dalında Nobel Ödülü'nü kazanan Aziz Sancar hocamız. Aziz hocamızın, diğer bilim insanlarımızın burada bir milli vazife icra ettiklerini düşünüyorum. Onların ABD'de yaptığı çalışmalar, ABD'nin veya Türkiye'nin ötesinde, insanlığın kazancı olarak tarihe geçiyor. Biz gerek ülkemizde yaşayan gerekse Türkiye'ye dönmek isteyen bilim insanlarımız için en iyi şartları oluşturmaya, en iyi araştırma altyapılarını kurmaya çalışıyoruz. Sadece Türklerin de değil dünyanın farklı ülkelerinden bilim insanlarının, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin buluştuğu bir lokasyona dönüşmek istiyoruz. Bu amaçla, her yıl Türkiye'de Yurtdışında Yaşayan Türk Bilim İnsanları Kurultayı'nı ve dünyanın farklı yerlerinde de Hedef Türkiye Çalıştayları'nı düzenliyoruz.'
- '800'den fazla araştırmacı Türkiye'ye döndü'
Bugüne kadar düzenlenen 19 etkinliğe, Türk ve yabancı uyruklu 2 bin 135 araştırmacının katıldığını bildiren Işık, ziyaret kapsamında Yale Üniversitesi ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde de bu çalıştayları düzenleyeceklerini belirtti.
Işık, Horizon 2020 programının fonları ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunca başlatılan tersine beyin göçü desteğiyle, son yıllarda Türkiye'ye dönüş yapan araştırmacı sayısının 800'ü aştığını ve bunu daha da artırmak istediklerini dile getirdi.
Türkiye'nin 2002'den itibaren çok büyük bir değişim ve dönüşüm yaşadığına dikkati çeken Işık, şöyle konuştu:
'2002 ile 2015'i kıyasladığımızda, ihracatımız 36 milyar dolardan 144 milyar dolara yükseldi. Türkiye ekonomisi 2015 yılında yüzde 4 oranında büyüdü, ekonomimiz 25 çeyrektir üst üste büyüyor. Bölgemizde yaşanan birçok zorluğa rağmen, 2015'te, G-20 üyesi ülkeler içinde en hızlı büyüyen 4'üncü ekonomi olduk. 2002'de 119 milyar lira olan bütçe büyüklüğümüz, bu yıl 570 milyar liraya ulaştı. Artık eğitime, bilime, Ar-Ge'ye, teknolojiye çok daha fazla kaynak ayıran bir Türkiye var. 2002'de Ar-Ge harcamalarının milli gelire oranı yüzde 0,5 seviyesindeydi. Milli gelirimizdeki artışa rağmen bu oran, 2014'te yüzde 1'in üstüne çıktı. Bu olumlu gelişmelere rağmen, henüz istediğimiz seviyede olmadığımızı da biliyoruz. Ülke olarak, birinci atılım dönemimizi geride bıraktık, ikinci atılım döneminde, bilim ve teknolojide bir sıçrama yapmalı, daha nitelikli Ar-Ge projeleri yürütmeli ve Ar-Ge çalışmalarını daha fazla ticarileştirmeliyiz. Üretim ve ihracatımız içinde yüksek teknolojili ürünlerin payını yüzde 15'e çıkarmalıyız.'
- 'Hayallerinizin peşinden koşmaya devam edin'
Işık, yurt dışında yaşayan bilim insanlarıyla istişare içinde olmaya çok büyük önem verdiklerini dile getirdi.
Yerli otomobil projesi hakkında bilgi veren Işık, yüksek teknoloji şirketlerinin buluşacağı Bilişim Vadisi projesinin de sadece Türkiye'nin değil, dünyanın da önemli teknoloji geliştirme merkezlerinden biri olmaya aday olduğuna işaret etti.
ABD'de yaşayan, girişimci olmayı düşünen öğrenci ve bilim insanlarını Bilişim Vadisi'nde yer almaya davet eden Işık, 'Türkiye'de en zorlayıcı alanlarla ilgili projeler yürütmeniz de mümkündür. Yarı iletkenler, savaş uçakları, İHA'lar, kriptolu işlemci, radar teknolojisi ve lazer silahı, bulut bilişim, siber güvenlik ve benzer konularda temel veya endüstriyel Ar-Ge yapmak istiyorsanız, sizin yanınızda olacak imkanlarımız, desteklerimiz mevcuttur. Sizlerden ricam şudur, hayallerinizin peşinden yürümeye, hatta koşmaya devam edin.' şeklinde konuştu.
Işık, konuşmasının ardından, konferans kapsamında başarı ödülü kazanan genç Türk bilim insanlarıyla fotoğraf çektirdi.
