İSTANBUL (AA) - UĞUR ASLANHAN - Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Genel Başkan Yardımcı Hatice Kolçak, son yıllarda yükselen kredi faiz oranları nedeniyle konut satışlarında banka kredisi yerine senetli borçlanmanın tercih edildiğini belirterek, Tüketici Kanunu'na aykırı düzenlenerek alıcıya imzalattırılan senetlerin tüketiciyi mağdur ettiğini kaydetti.
Derneğin Emlak Komisyonu Başkanlığını da yürüten Kolçak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, konut kredisinde faiz oranlarının yüksek olması nedeniyle gayrimenkul piyasasında tüketicilerin senetli alıma yöneldiğini aktardı.
Kolçak, konut veya herhangi bir gayrimenkul ürünü alacakların senet imzalarken dikkatli olması gerektiğini vurguladı.
Senetlerin kanunlara uygun düzenlenmediğini ileri süren Kolçak, 'İnşaat firmaları, banka faizleri yüksek olduğundan kredi kullanmak istemeyen tüketiciye konut satışı yapabilmek için kendi bünyelerinde, kendilerinin belirlediği fiyattan uzun vadeli sıfır faizli senetli satış yapıyorlar.' dedi.
Kolçak, bu cazip kampanyalar karşısında araştırma ve sorgulama ihtiyacı duymayan tüketicilerin, ev sahibi olma hayaliyle söz konusu senetleri düşünmeden imzaladıklarını kaydederek, 'Sonrasında ise Tüketici Kanunu'nun Taksitli Satış Yönetmeliği'nin 11. maddesine uygun düzenlenmeyen bu senetler tüketiciyi mağdur edebiliyor.' diye konuştu.
- 'Senetler nama yazılı olmalı'
Yasaya göre bu senetlerin nama, yani alacaklının adına yazılması ve ciro edilemeyecek şekilde düzenlenmesi gerektiğinin altını çizen Kolçak, sözlerini şöyle sürdürdü.
'Geçmişte maketten konut satın alan tüketicilere imzalattırılan senetler, kanuna uygun düzenlenmiş olsaydı Esenyurt?ta yaşanan ve on binlerce tüketicinin, evlerin borcuna karşılık verdikleri bonolar yüzünden bunları ciro yoluyla devir almış, tanımadıkları 3. şahıslara ödeme yapmaları söz konusu olmayacak, nama yazılı senetler sayesinde hiç kimse teslim edilmeyen evlerden dolayı ödeme yapmak zorunda kalmayacaktı.
Senetli satışlarda borcun tamamı için tek senet yapılamayacağı gibi senetlerin her bir taksit için ayrı ve nama yazılı düzenlemesi gerekiyor. Her bir taksit için ayrı ayrı senet hazırlanması lazım. Ayrıca senetlerin nama yazılı yani alacaklının adının yazılı olması ve arkasında, ?Nama yazılıdır, ciro edilemez? notunun bulunması gerekiyor. Böylece bu senetler 3. kişiler tarafından tahsile verilemeyecek, verilse bile borçlu bu duruma itiraz hakkına sahip olabilecektir. Şayet yüklenici firma inşaatı bitirmez ise tüketici imzalamış olduğu senetten ötürü icraya verildiğinde itiraz edebilecek ve senedi ödemeyecektir. Oysa on binlerce kişinin mağdur edildiği İstanbul Esenyurt'taki projelerden ev alırken bu kurallara aykırı senet imzalamış olan kişiler 3. şahıslara ciro edilen senetleri ödemek zorunda bırakılmışlardır.'
- 'Teminat almadan senet imzalamayın'
Kolçak, yeni Tüketici Kanunu ile maketten konut satışına getirilen yasal önlemlerin tam manasıyla uygulanmadığını belirterek, bu kanunla ön ödemeli konut satışında tamamlama sigortası, inşaat şirketinin vereceği banka teminatı veya bağlı kredi ile tüketicinin güvence altına alındığı bilgisini verdi.
Ancak banka faizinin yüksek olmasından dolayı bu yüksek faizi ödemekten kaçınan tüketicilerin, ev sahibi olabilmek için kanuna uygun yapılmayan senetli konut satışında büyük bir hataya imza attığını kaydeden Kolçak, sözlerini şöyle tamamladı:
'Bağlı kredinin kullanıldığı konut projelerinde vermiş olduğu kredi miktarı kadar bankanın da konutun tesliminden itibaren bir yıl boyunca sorumluluğu bulunuyor. Oysa kanuna uygun hazırlanmış senetlerle tüketiciler, müteahhidin binayı teslim edememe riskine karşı kendini koruyabilirler. Konut sahibi olmak için hareket eden tüketiciler, Tüketici Kanunu'na uygun düzenlenmiş senetlerle kendilerini güvenceye alabilirler. Maketten konut alacaklar imza atarken çok dikkatli olmalı.'