HERAT / MEZAR-I ŞERİF (AA) - HALİL İBRAHİM BAŞER - Afganistan'ın, Herat ve Mezar-ı Şerif kentleri, günlük yaşantısı ve tarihi yapılarıyla, bölgede yaklaşık 40 yıldır devam eden savaşlardan uzak bir görüntü sergiliyor.
'Asya'nın kalbi' diye anılan, bir zamanlar İslam dünyasının önemli ilim ve kültür merkezlerinden olan Afganistan, son 40 yılda yaşadığı işgal ve iç savaşlar nedeniyle dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alıyor. Binlerce yıllık geçmişine rağmen, olumsuzlukları bir türlü üzerinden atamayan ülkenin büyük çoğunluğunda, işgal ve savaşların izleri her alanda görülebiliyor.
Ülkenin batısında bulunan Herat ile kuzeyindeki Mezar-ı Şerif kentleri ise tüm olumsuz şartlara rağmen sahip olduğu tarihi yapılarla turist çekmeyi başarıyor.
- Horasan'ın incilerinden Herat
İslam medeniyetinin Orta Asya'daki en önemli merkezlerinden olan Afganistan'ın Herat kenti, sayısız tarihi ve kültürel mirasa ev sahipliği yapıyor. Coğrafi konumu, iklimi ve sahip olduğu kültürel zenginlikleri nedeniyle tarih boyunca 'Horasan'ın incisi' olarak anılan tarihi kent, Afganistan'ın ticaret, kültür ve turizm kenti olarak öne çıkıyor.
Ülkenin Orta Asya ve İran'a açılan kapısı konumunda bulunan Herat, ticari ve ekonomik canlılık nedeniyle ülkenin diğer kentlerine oranla kalkınmış ve daha gelişmiş durumda bulunuyor. Tarih boyunca sayısız işgal ve istilalara maruz kalan Herat, tarihi yapıları, camileri, medreseleri, medrese, kervansaray, han ve türbeleriyle ilgi çekiyor.
- Herat Kalesi (İskender Kalesi)
Vilayetin simgelerinden Herat Kalesi, ülkenin en dikkat çekici yapıları arasında yer alıyor. Vilayetin batısındaki bir tepeye kurulu kale, en çok turist çeken yapıların başında geliyor.
Makedonya Kralı Büyük İskender'in milattan önce 330'da bölgeyi ele geçirmesinin ardından inşa edilen ve yaklaşık 2000 yıl boyunca birçok hükümdarlık tarafından karargah olarak kullanılan kale, bu nedenle İskender Kalesi olarak da adlandırılıyor.
- Cuma Camisi
Herat'ın en önemli yapıları arasında gösterilen Cuma Camisi farklı mimari yapısıyla dikkati çekiyor. 11. yüzyılda inşa edilen ve kent merkezinden yer alan camiye geniş bir bulvar üzerinden ulaşılabiliyor.
Bazı mimari elemanları geçen süre zarfında değişmiş olsa da ana hatları değişmeden günümüze ulaşmayı başaran cami, sadece Herat'ın değil tüm Horasan bölgesinin en büyük ibadet merkezi olarak kabul ediliyor.
Kert Emiri tarafından 1373-1374 yılları arasında cami için özel yaptırılan şerbet kazanı, halen avluda görülebiliyor.
- Gazar Gah
Afgan halkının en kutsal mekanlarından olan Gazar Gah ise kentin ilgi çeken diğer eserleri arasında bulunuyor.
Timur İmparatorluğunun kurucusu Timur döneminde yapılan ve mavi çinili mozaiklerle süslenmiş mekanın avlusunda, yapıldığı günden günümüze kadar bölgede hüküm süren ailelere ait birçok mezar bulunuyor.
Ülkenin önde gelenlerinden kabul edilen Hoca Abdullah Ansari'nin türbesi, kompleksin içinde özel bir alanda bulunuyor. Ülkenin ve dünyanın birçok yerinden turistler türbeyi ziyaret için bölgeye geliyor.
Kentte ayrıca, Rus işgali sırasında imha edilen tankların olduğu, kenti tepeden gören bir nokta bulunuyor. Buraya gelenler, hem kenti izliyor hem de tanklar sayesinde savaşın acı yüzünü görüyor.
- Kuzeydeki inci Mezar-ı Şerif
Ülkenin kuzeyindeki Belh Vilayeti'nin yönetim merkezi olan Mezar-ı Şerif, adını Hazreti Ali'nin mezarının burada bulunmasına yönelik inançtan alıyor.
Afganistan'ın 4. büyük şehri olan kent, mavi çinileriyle dikkat çeken Mezar-ı Şerif Camisi'yle ön plana çıkıyor. Ülkenin en çok turist çeken yapılarının başında gelen Mezar-ı Şerif, kentin de kalbinin attığı nokta durumunda bulunuyor.
Avlusuna bile ayakkabısız girilen caminin içinde, Hazreti Ali'ye ait olduğuna inanılan bir türbe bulunuyor. Bu nedenle yoğun ilginin bulunduğu türbeye gelenler, burada dua edip, Kur'an-ı Kerim okuyor.
Caminin geniş avlusunda ve çevresindeki yeşil alanda çok sayıda kişi dinleniyor.