Köşe yazarımız, İTÜ T.M.D.Konservatuarı Dr.Öğr.Üyesi Göktan AY ile İTÜ TMDK Müdürlüğünce yayımlanan “İTÜ T.M.D. Konservatuarı Tarihçesi” üzerine konuştuk.
ENPOLİTİK: Sn. Hocam, kaç yıldır İTÜ TMDK’dasınız?
AY: 1975’de kurulan, Mart 1976’da eğitime başlayan, 1982 YÖK Yasası ile İTÜ Rektörlüğü’ne bağlanan TMDK’nın; İlk Öğrencisi/Mezunu/Asistanı/Sanatçı Öğr. Gör.-Y.Doç.Dr.-Dr.Öğr.Üyesi olarak 48 yıl oldu. 04 Mart 2024’de yaş haddinden emekli oluyorum. Aldığım görevler ve aktif çalışmalarım nedeniyle İTÜ TMDK’da her konuda şahit/içinde olan bir kişi olmak durumunda kaldım.
ENPOLİTİK: Bu eser yeni mi yayımlandı?
AY: Bu eser 2021’de yayınlanmış ve ben yeni gördüm!.. Hiçbir yerde üzerine bir olumlu-olumsuz bir yorum bulamadım. Arkadaşlara sordum, kimsenin de bu yayından haberi yoktu. Sonra öğrendim ki; “Kitap elektronik yayın olarak düşünülmüş ve basılmamış.”
Görüşülen kuruluşta yer alan, değerli hocalarımız çoğunlukla; “bildiğim kadarıyla, duyduğum kadarıyla, söyle(n)diğine göre vb.” beyan etmişler.
Tarihçe böyle yazılmaz…
Zannediliyor ki, TMDK kurulduğunda her şey altın tepsi içinde sunuldu… Mezunların hakları hemen verildi. Hiç sancı çekilmedi!...Hikmet Şimşek’in TMDK’nın kurulmasının 2. Yılında büyük bir suçlama! (Bu okulun metotları yok) ile Bakanlıkça görevlendirilip, “TMDK’yı kapatmak için hocaların sözleşmesini iptal etmesi, Yönetim Kurulu Üyelerini görevden almasını” unutmak mümkün mü? Şimdi ki genç hocalarımız bunları biliyor mu? Tarihçede görüyor mu, okuyabiliyor mu? Hayır!... O zamanı yaşayanlardanım…
ENPOLİTİK: Konuyu açar mısınız?
“İTÜ TMDK Tarihçesi” kitabında çok fazla kişiyle görüşülmesine rağmen, TMDK’da bir çok idari görev yapmış, ilk 100 kişilik “Atatürk Korosu” (1976-80) Yürütücüsü ve Koristi olarak rahmetli Ercümend Berker, Nida-Neriman Tüfekçi ve Demirhan Altuğ hocalarla çalışmış, ilk asistanlardan olmuş (1980/11 kişi), İlk THO Bölümünün kuruluşunda bulunmuş, THO ve Çalgı Eğitim Bölüm Başk.Yard./ASD Başk. Görevlerinde bulunmuş, Konservatuar Y.K.Ü. (2003-2009) seçilmiş, ilk Lisansüstü Programların hazırlanmasında bulunmuş, ÜAK Doç.alanında Türk Müziği kodlamasının olmaması üzerine raporla koydurmuş, 1975’den günümüze tüm olayları bire bir yaşamış, dilekçelerle/raporlarla görüşlerini beyan etmiş, Konservatuarda worshoplar-kitap fuarları/sergiler düzenlemiş, TMDK Mezunlar Derneğini kurmuş, aylık Müzik Bülteni hazırlayarak bedava dağıtmış, 30 yıldır İstanbul Türk Müziği Festivali’ni ve Türk Müziği Sempozyumlarını yapmış, Bildiri Kitaplarını bastırmış bir kişi olarak şahsımla görüşülmemesi/yazı istenmemesi beni şaşırtmıştır. Çünkü, bazı isimler tarihçeyi yaşarlar ve bilgiler doğrudur. Kuruluş devresi ilk dört yıldan kimse ile görüşülmemiş gözüküyor.
Ancak Dr. Öğr.Üyesi Eray Cömert’in, İTÜ TMDK’nın tarihsel ve kültürel misyonu ve önemini göz önüne alarak ve mümkün olduğunca belge üzerinden, objektif bir şekilde kaleme aldığı “İstanbul Türk Musikisi Devlet Konservatuarı (1975-1982)” bölümü çok ince çalışılmış ve hazırlanmış.
ENPOLİTİK: Editörü de eleştiriyorsunuz. Neden?
AY: Bu güne kadar, İstanbul Türk Müziği Festivali içinde 39 Sempozyum düzenledim ve Editörlüğünü ben veya Dr.Öğr.Üy. Eren Lehimler ile birlikte yaptım. 2023 Sempozyumu Editörü ise Prof. Dr. Ahmet Feyzi oldu. Kılı kırk yarıyor, yayının eksiksiz çıkması için uğraşıyoruz. Editörün görevi budur.
Bu eserde çok fazla “tashih hataları” var;
Mesela;
1/ “…. isimler veriyor, “Muharrem Ergin, Esat Kabaklı (O zaman öğrencidir/ Esat değil rahmetli Ahmet Kabaklı olacaktı), Yılmaz Öztuna.”
2/ “Cüneyd Orhuo” değil “Cüneyd Orhon”, “Münir Nureddin Selçuk” değil “Münir Nurettin Selçuk” olmalı, bir yerde “Bekir Sıtkı Sezgin/doğru” bir yerde “Bekir Sıdkı Sezgin” olmamalı.
Röportajların sonuna “Görüşme.5-20” denilmiş, oysa röportajlarda “S.İçli, Kişisel görüşme, 20.10.2022) yazılmalıdır. Paragrafı okuyorsunuz, ama bu söylemi kimin dile getirdiğini bilmiyorsunuz.
ENPOLİTİK: Uzun yıllar İTÜ TMDK’da idari görevler, Y.Kurulu Üyelikleri yaptınız. Biraz bahseder misiniz…
AY: 1/ 1994-1999 Y.K. Üyeliği ve 1996-1999 eğitimden sorumlu olduğum Müd.Yard. sırasında yaptığımız çalışmalar ve 3 yıla sığdırılanlar:
1/ T.H.O. Bölümü mezunlarının MEB Halk Eğitim Merkezleri’ne “Halk Oyunları Öğretmeni” Olarak Atanması…
2/ İTÜ TMDK Çalgı Eğitimi Bölümü’nün kolej olarak yapılanması ve baştan aşağı yenilenmesi…(Bölüm Başkanı/rahmetli) Prof. A. Turan. Böl.Başk.Yard.; Y.Doç.Dr. G. AY ve Y.Doç.Ş. Güvençoğlu, Öğretmen K. Şenel)
3/ Konservatuarlar Şenliği yapılması…. Her yıl dönüşümlü yapılmaktaydı; Gaziantep Ün., Ege Ün. ve İTÜ Konservatuarları ile …(3 yıl sürdü)
4/ Konservatuarlar Eğitim Toplantıları yapılması… Her üç ayda bir dönüşümlü: Gaziantep Ün., Ege Ün. ve İTÜ TMDK (3 yıl sürdü)
5/ MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanı’nın tarafımdan konservatuara getirilmesi, konunun anlatılması ile İTÜ TMDK Çalgı Eğitimi Bölümü mezunlarının “Öğretmenlik” haklarının alınması…..(Daha sonra bu kadrolar iptal edildi ve müzik öğretmenliğine geçirildiler)
6/ İTÜ TMDK-MEB Halk Oyunları Usta Öğreticilerine Eğitim Programı Uygulama Protokolü, 50 ilde İTÜ TMDK, Ege Ün. ve Gaziantep Ün. Konservatuar Öğr.Elemanları ve Mezunları ve alan uzmanlarının Öğretici olması ile gerçekleştirilmesi (3 yıl sürdü)
7/ YÖK Doç. kitapçığında Türk Musıkisi maddesinin olmaması üzerine, tarafımdan bir çalışma yapılarak, Türk Musıkisi alanları; kodlandı/ konuldu, ÜAK’ca kabul edildi ve kitapçığa girdi. (Maalesef, yararlanan ilk isim, daha sonra bana sürekli mobbing yapan Ş.B., Doç.oldu.)
8/ YÖK Taslağı üzerinde Konservatuar olarak bir çalışma yapılması, kurul oluşturulması, raportörlüğün tarafımdan yapılması…
9/ 1996-1999 döneminde, İTÜ TMDK Bölümlerine çalgı ve alet (piyano-tepegöz-fotokopi v.b.) alımı yapılması... (Hatırladığım 12 adet tepegöz,3 piyano)
10/ Her yıl Mayıs ayında, İTÜ TMDK Yıl sonu gösterisi AKM’de yapılması... (3 yıl sürdü)
11/ Yazarlığını öğretmen Sabahat Emir’in, koro şefliğini (Müd. Yard.) Doç.Serdar Öztürk’ün yaptığı, İstanbul Devlet Opera ve Bale Sanatçısı rahmetli Altan Günay tarafından sahneye uyarlanan, beş bestekarın eserlerinden oluşan Yunus Emre Müzikali’nin G Amfisi ve AKM’de gösterimin (2 defa) yapılması….
12/ Çalgı Eğitim Bölümü Başk.Yard. sırasında rahmetli iş insanı Ali Şen ile bağlantı kurularak, tüm bölümün yeniden boyanması, resimler alınarak Kolej havasına döndürülmesi.
13/ Yaşları icabı verim alınamayan ve şikayet konusu yapılan bazı sanatçı büyüklerin emekli edilmesi,
Bu dönemde Bölümlerde yapılacakların tüm öğretim elemanları ile ortak görüş alınarak uygulanması, bölüm raporlarına önem verilmesi v.b. sağlanmıştır.
2/ 2008-2009 yılları arasında Y.K.Üyeliği ve Müdürlük Proje Danışmanlığında yaptığım çalışmalar;
Konservatuarın kuruluşunun 23. Yılı Etkinlikleri, Mart boyunca bir ay sürmüştür. Bu etkinlik içinde sergiler, konferanslar, STK Konserleri, Türk Müziği Sempozyumu yapılmış ve tüm masraflar İBB tarafından karşılanmış, Bildiri Kitabı da Kültür A.Ş. tarafından basılmıştır.
Şişli Belediyesi ile görüşülerek Ses Eğitimi Bölümü Binasının, Beşiktaş Belediyesi ile görüşülerek Çalgı Eğitim Bölümü Binasının dış izalosyonu yaptırılmıştır.
Zamanın müdürü Prof. Lale Berköz’ün “Kütüphanesiz Akademik Kurum Olmaz” sözü ile zamanın Beşiktaş Kaymakamı desteğiyle kantin zorla boşaltılarak, bugünkü İTÜ TMDK Prof. Ercümend Berker Kütüphanesinin temeli atılmıştır.
Açılışta İTÜ TMDK Prof. Ercümend Berker Kütüphanesi’ne en çok yayın veren kişi olduğum halde adım anılmamış, plaket verilmemiş (Ş.B.’nin Müd.Yard.olması nedeniyle), temeli atan Lale Berköz açılışa çağrılmamıştır.
İTÜ TMDK Prof. Ercümend Berker Kütüphanesi’ne, “Prof. Ş. Şehvar Beşiroğlu” isminin eklenmesine karşı çıkmış; etik olmadığını, yanlış olduğunu, isim eklenecekse “Nida Tüfekçi” adının olması gerektiği sözlü ve yazılı uyarılarım yapılmış ama mani olunamamıştır.
Müzik alanı yazdığım 5 kitap ve Müzik Eğitimi-Güzel Sanatlar-Genel Eğitim içerikli 1800 makalem yayımlanmıştır.
Ama, bahsi geçen eserde şahsımla görüşmek ya da yazı istemek bir tarafa bu yapılanlarla, görev yaptığım yıllarda Konservatuvara kazandırılanlardan tek kelime bahsedilmemiştir.
ENPOLİTİK: Daha önce buna benzer bir yayın oldu mu?
AY: Benim köşe yazılarım var. Bir de değerli Saadet Güldaş Hocamızın hazırlayıp bastırdığı “Konservatuarda 22 yıl” eseri var. Sağ olsun, o bile hazırladığı bu eser için çok defa beni aramış, bilgi ve fotolar istemiştir. Arkadaşlar vefa ve kadirşinaslıktan uzak davranmışlar.
https://tmdk.itu.edu.tr/docs/librariesprovider4/kitap-icerik/itu-konservatuarda-yirmi-iki-yil.pdf
Önsöz de; “Onca meşguliyet içinde kurum tarihini yazmak için canla başla çalışan ve projede görev alanlar” ” tarafından hazırlandığı belirtilmiştir.
ENPOLİTİK: Siz çoğu konuda yazı ile kişi ve kurumları uyarmayı seviyorsunuz. Bu konuda da Müdürlüğe yazdınız mı?
AY: Elbette, çünkü İTÜ TMDK web sayfasında yer alan tarihçe yanlış ve eksikti. Cihangir Terzi hoca Müd.Yard. olduğunda “benden, bizim dönemle ilgili yapılanları istemiş, yukardaki tabloyu” vermiş, fakat o da webde gerçekleşmemiştir
Son yönetim göreve geldiğinde, Müdür Ali Tüfekçi Bey’e; “web de bulunan TMDK Tarihçesinin, o zaman yönetimde olan Ş.B.’nin bazı kişilerle olan husumetini tarihçeye yansıtarak, bazı dönemleri görmediğini/yazmadığını, yanlış ve eksik yazdığını belirtmiştim.” Ama değişen bir durum olmamıştır.
https://www.tyb.org.tr/goktan-ay-itu-tmdknin-cazibesi-ve-misyon-vizyonda-durum-38793h.htm
Dr.Göktan AY: Müzik’te İTÜ TMDK’nın ağırlığı devam ettirilmelidir!...(2)(2020)
ENPOLİTİK: Son olarak ne söylemek istersiniz!
AY: Bu eserde görev alan genç akademisyenlere teşekkür ediyorum. Ama bu “görüşme ve yazar listesini” kimin oluşturup, onay verdiğini de merak ediyorum. Son olarak görüştüm Sn. Ali Tüfekçi, “benim dahlim olmadı. Tüm sorumluluk, Müzikoloji Bölümünde ve Editördeydi” dedi.
Bilindiği üzere kişiler geçici, makamlar kalıcıdır. Her yerde söylediğim/yazdığım gibi “İTÜ TMDK‘lı olmak ayrıcalıktır.” Bu ayrıcalığı hayatım boyunca gururla taşıyacağım.
Tarih gerçekleri ve olanları yansıtır. Kişilerin görüşüne/husumetlerine göre şekillenemez. İTÜ TMDK’nın doğru tarihini, gelişmeleri birinci ağızdan, belgelerle “49. veya 50. yılda “İTÜ TMD Konservatuarında Yaşadıklarım” isimli kitapta okuyacaksınız…
Az kaldı…
ENPOLİTİK: Teşekkürler…