Veyis Güngör


Şimdi sıra, güneş ve rüzgar savaşlarında mı?

Şimdi sıra, güneş ve rüzgar savaşlarında mı?


Bir süre önce bu satırlarda ?Ticaret savaşları ve gelece?in teknolojisini kontrol etmek? başlı?ı ile ticaret savaşlarını yazmıştık. Amerika ve Çin?in bu savaşlarda başı çekti?ini ve ticaret savaşlarında bu iki ülkenin karşı karşıya geldiklerine de?inmiştik. Yeni yeni gündeme gelen bir başka savaş şekli var. Çin?in yine önemli aktör oldu?u yeni savaş şekli ?güneş ve rüzgar?? enerjisi savaşları. Uzmanlar, gelecekte güneş ve rüzgar?ın güç dengelerini belirleyece?ini iddia ediyorlar. Hatta petrol ülkeleri etkinliklerini kaybederken, Çin?in sürdürülebilir enerjide dünya lideri olaca?ı öngörülüyor.

2050'li yıllarda savaşlar artık petrol için de?il, güneş ve rüzgar için mi olacak? sorusu soruluyor. Trouw gazetesinden Gijs Moes, konuyla ilgili yazmış oldu?u makalede, son haftalarda Körfez?de yaşanan haretekliliklere dikkat çekiyor. Gijs Moes, Trump?un iste?iyle farklı ülkelerin gemilerini Körfez?e, Hürmüz Boğazı?na göndermesi her ne kadar petrol ve gaz paylaşımı olsa da, artık ülke gündemlerinin de?işti?ini söylüyor. Zira, Paris İklim Anlaşması gere?i bir çok ülke güneş, rüzgar ve farklı sürdürülebilir enerji kaynaklarına yönelmiştir.

Büyüyen dünya ekonomisinin şimdilik petrol?a olan ihityacı devam ettirdi?i ve Suudi Arabistan, İran ve Rusya?nın hala sözünün geçerli oldu?unu söyleyen Gijs Moer, ancak yakın gelecekte güç dengelerinin de?işece?ini ve Çin?in yeni dönemde önde yürüyece?ini belirtiyor. Uzmanlara göre 2050?lili yıllarda petrol ve gaz yerine sürdürülebilir enerji dünya gündemini belirleyecek.

Stratejik E?itim Merkezi (Den Haag) enerji uzmanı Jan Frederik Braun şöyle diyor: ?güneş ve rüzgar enerjisinin hemen bir anda petrol ve gaz?ın yerini alması beklenemez. Ancak, yavaş yavaş bu de?işimin olaca?ını söylememiz gerekir. Bu bir geçiş dönemi olacak elbette. Bazı ülkeler mevcut çıkarlarını kaybecekler. Di?er ülkeler de sürdürülebilir enerjiyle güçlerini ikiye katlayacaklar.? Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Clingendeal sürdürülebilirlik uzmanı Louise van Schaik ise de?işim sürecinde ?Rusya, Kazakistan ve Venezuella gibi çok iyi de?işim planları olmayan ülkelerin kaybedenler tarafında? olaca?ını söylüyor.

Sürdürülebilir enerji alanında açık ara ile önde ve lider olan Çin?in rüzgar de?irmenleri ve güneş panelleri patentleri olarak dünya birincisi oldu?unu söyleyen Jan Frederik Braun, Pekin?in sürdürülebilir enerjiye yatırımlarının stratejik hedefler do?rultusunda yapıldı?ını söylüyor. Çin, bu çıkışlarıyla yani bilgi, inovasyon ve know-how?u ile fosil sektöründe yarışmak ve söz sahibi olmak istiyor. Çin, şimdiki sürdürülebilir enerji kapasitesiyle, dünya ikincisi olan Birleşik Devletler?den üç kat daha büyük. Çin, ayrıca de?işimde de öncü ve örnek.

Körfez?deki petrola fazla ihtiyacı olmayan, zira kendine yetecek kadar petrolü olan Trump?un, Körfez?e gemilerinizi gönderin ça?rısını yapmasının altında dünya pazarında petrol fiyatlarının kontrol edilmesi oldu?unu söyleyen Jan Frederik Braun, Körfez petrolünün önemli bir bölümünün Uzak Do?u?ya, Çin ve Japonya?ya gitti?ine dikkat çekiyor. Bu iki ülke ise şimdilik petrole ba?lı olmalarına ra?men Trump?un ça?rısına kulak kabartmadılar ve Körfez?e gemi göndermediler.

Amerikan?ın İran?a uyguladı?ı yaptırımların Avrupa?yı ciddi şekilde etkiledi?ini zira Avrupa ülkelerinin İran?dan gaz alamadıkları, Almanya ve Hollanda gibi ülkelerin Rusya?ya muhtaç oldu?una dikkat çeken Frederik Braun, Fransa?daki sarı yeleklilerin gösterilerine bakılırsa, hükümetlerin yakıt fiyatlarına yapacakları zamın riskli oldu?unu söylüyor.

Petrol ve gaz ihracatının yerini, önümüzdeki dönemde sürdürülebilir enerjiye terketmesi, jeopolitik gerginliklere sebep olabilece?ini öngören enerji uzmanı Frederik Braun, hızlı de?işime ayak uyduramayan ülkeler, Rusya, Suudi Arabistan, Endonezya ve Güney-Afrika, savaşın kaybedenleri olaca?ını söylüyor. Hatta, bazı uzmanların Suudi Arabistan ile İran arasındaki anlaşmazlıkların ve Venezuela?daki sorunların yeni enerji savaşları çerçevesinde gelişti?ini düşündüklerini söyleyen Frederik Braun, enerji pazarında inanılmaz bir mücadele yaşandı?ını söylüyor. Braun, bu savaşta Çin?in ezici bir şekilde dominat oldu?unu, Avrupa?nın naif kalmaması ça?rısında bulunuyor.

Evet, dünyamız yeni bir mücadelenin, yeni bir savaşın eşi?inde. Yıllardır süren petrol savaşları, yerini yavaş yavaş sürdürülebilir enerjiye, güneş ve rüzgar enerjisine bırakacak. Bu de?işimi gören ülkeler hızlı şekilde önlem alırken, de?işime açık olmayan ülkeler kaybedecekler elbette?