Hollanda?da 1 a?ustos 2019 tarihinden itibaren kamusal alanda burka ve nikap yasa?ı resmen başladı. Olayın birinci derecede muhatabı olan kurumlar aylardır, karşılaşacakları somut olaylar karşısında tansiyonu düşürücü bir yol üzerinde istişare ediyorlar. Ancak Hollanda?nın günlük gazetelerinden AD (Algemeen Dagblad) bunun tam aksini yaptı. Yasanın yürürlü?e girmesine bir gün kala burka yasa?ına iki sayfa ayırdı. AD?nin bu yayını, adeta burka ve nikapla mücadele el rehberi olarak görüldü. Gazete, halkı yasa?a uymayan Müslüman bayanlara karşı şiddet kullanmaya teşvik etti.
AD?nin bu kışkırtıcı yayınına karşı, ertesi gün, Trouw gazetesi de ?On üç yıl tartışması devam eden, özellikle Müslüman kadınları hedef alan burka ve nikap yaşa?ı kabul edildi de ne oldu? E?er yasaklama bir sorunu çözdüyse, bir başka sorunu beraberinde getirmiş oldu. Bu yasa nasıl uygulanacak?? derken, ?yasak, daha az Müslüman kadının burka ve nikap giymesinin aksine daha fazla nikap giyilmesine yol açacak? yorumunda bulundu.
Yasanın uygulanması zor
Hakikaten, yasanın uygulanması gereken kurumlar ne yapacaklarını bilmiyorlar. Belediye Başkanları (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht ve Den Haag) sözkonusu yasa?ın öncelikli bir uygulama olmadı?ını belirttiler. Belediye otobüs sürücüleri ve sa?lık görevlileri burka ve nikap yasasının ihlal edilmesi sırasında polisi aramaları zorunlu de?il. Ö?retmenler, burka giyen bir anneyi okul bahçesinden uzaklaştıramayız diyorlar. Yani yasanın içeri?i ve uygulaması hakkında da farklı yorumlar aldı başını gidiyor.
Hollanda bu uygulamaya nasıl geldi?
Irkçı ve İslam karşıtı çıkışlarıyla tanınan politikacı Wilders, yıllardır böyle bir yasayı savunuyordu. İstedi?i oldu. Ve yasanın yürürlü?e girdi?i günü sosyal medya hesabından ?bugün tarihi bir gün? diyerek duyurdu. Devamında, ?Burka yasa?ı geldi. Şimdi sıra di?er yasaklarda: Hollanda?da Baş örtüsü yasa?ı olmalı? dedi. Elbette bu yasak Wilders için bir zaferdi. Sloganı şöyleydi: ?Çok basit. Hollanda İslam ülkesi de?ildir. Olmamalı da. İslam bizim kültürümüze ve ülkemize uygun de?ildir?.
AD ne istiyor?
Algemeen Dagblad gazetesinin sözkonusu yayını elbette yeni de?ildi. AD?nin başındaki isim, Hans Nijenhuis, daha önce ırkçı siyasetçi Wilders için de kampanya yürütmüştü. Burka ve nikap yasa?ı yasası da Wilders?in yılladır dillendirdi?i ve istedi?i bir yasaktı. Yasak onaylanıp uygulanmaya başlayınca AD?da tıpkı Wilders gibi adeta bayram etti. Ve yasanın yürürlü?e girmesine bir gün kala iki sayfalık yayınladı?ı burka ve nikap yasa?ı yazısıyla halkı mücadeleye davet etti. Öyleki, AD gazetesi Hollanda Ceza Kanunun 53. maddesine atıfta bulunarak ?sivil vatandaşın, suç işlendi?ine tanıklık etmesi halinde fiziki müdahale edebilir? cümlesini kullandı. Buradan hareketle Burka ve nikap yasa?ının da bu çerçevede de?erlendirilebilece?ini yazdı.
Irkçılara fısrat do?du
AD?nin genel yayın yönetmeni Hans Nijenhuis her ne kadar bu yazının bir ça?rı olmadı?ını açıklamak zorunda kalsada, özellikle ırkçıların bu mesajı nasıl anlayacakları tahmin edilebilirdi. Zira, ırkçı partilere oy verenlerin zaten göçmenlere ve İslam?a ön yargılı oldukları, saldırmak için fırsat bekledikleri bilinen bir gerçekti. Neticede, öylede oldu. Örne?in, ?Önce Kendi Halkın? adındaki Facebook grubu (ki 60.000?den fazla takipcisi var), AD?nin bu yayınını fırsat bilerek ?Evet, herkez görev başına? diyerek yayın yaptı. Ve böylece AD, halkı şiddet kullanmaya teşvik etmiş oldu.
Hollanda?da uygulanacak, ayırımcıllık ve ırkcılık kokan burka ve nikap yasa?ına tepkiler her geçen gün yükseliyor. Uluslararası Af Örgütü başta olmak üzere bir çok kurum sözkonusu yasayı ayırımcılık olarak niteliyor. Kadı ki, Hollanda?da toplam üçyüz ile dörtyüz burka ve nikap takan Müslüman bulunuyor. Sokakta yer yer hakaretlere u?ruyorlar. Yapılan araştırmalara göre hiç bir şuça karışmamışlar. Bir ço?u Hollandalı Müslüman. Olayın bir başka yönü de, Müslüman kadınların burka ve nikap?ı bir özgürlük meselesi olarak görmeleri. Dolayısiyle, uygulanması zor olan bir yasa?ın toplumsal tartışmaları ve yeni rahatsızlıkları beraberinde getirece?i hesap edilebilirdi. Olmadı. Hollanda burka ve nikap yasa?ı ile bir sorunu çözmedi. Yeni sorunlar üretti. Maksat bu olmamalıydı.
Veyis Güngör
4 A?ustos 2019
