Yaklaşık 5 yıldır girdiğimiz çatışmalarda ve dolaylı olarak askeri destek verdiğimiz çeşitli bölgelerde ürettiğimiz insansız hava araçları bol bol kullanılıyor ve günden güne sahada elde edilen tecrübelerle geliştirilmeye devam ediliyor.
İHA’larla İlk büyük tecrübeyi 2015 yılında başlayan Hendek Operasyonları’nda keşif amaçlı kullanarak sahip olmuştuk. Meskun mahalde hele de yerleşim şekli labirent gibi olan Diyarbakır’da polis ve jandarma birliklerine etraftan gelecek tehditleri gören gökyüzündeki bir gözün çok büyük yardımı olmuştu. Daha sonra yapılan geliştirmelerle insansız hava araçlarına ROKETSAN tarafından geliştirilen MAM-L, UMTAŞ, CİRİT gibi anti-tank mühimmatları eklendi. Bu geliştirmelerden sonra İHA/SİHA’lar kara kuvvetlerine, jandarmaya, deniz kuvvetlerine ve Milli İstihbarat Teşkilatı’na teslim edildi. Gerçekleştirilen SİHA destekli harekâtlarda TSK yeni bir doktrin geliştirdi ve Kuzey Suriye’de büyük başarılar elde edildi. İstihbaratın örgüt yöneticilerine yaptığı nokta atışları, vurulan zırhlı araçlar ve hatta yazımın da konusu olan vurulan hava savunma sistemlerini göğsümüzü kabartan bu başarılara örnek olarak verebiliriz.
Silahlı İnsansız Hava araçlarıyla Suriye’de 8 tane Pantsir-s1 gibi sağlam Rus yapımı hava savunma sistemi imha ettiğimizde çok konuşulmuştu. Ardından Ruslara bir başka darbeyi Libya’daki iç savaşta bir başka Rus yapımı Pantsir hava savunma sistemini imha ederek vurduk. Ruslar bu durumu fark ederek Pantsir’leri modernize etmek zorunda kalmışlardı. Sisteme bir kaç tane dron vurma kabiliyeti olduğunu söyledikleri roket yerleştirdiler ve menzilini yükselttiler. Libya ile de bitmedi. Azerbaycan Dağlık Karabağ’ a saldırısı sırasında Bayraktar ve İsrail yapımı İHA’larla 60 hava savunma sistemi ve bugün Yunanistan’ın Girit adasında konuşlandırdığı 1 adet s300 hava savunma sistemi imha etti . Peki bu Sovyet yapımı rüştünü ispatlamış sağlam sistemler nasıl oluyor da İHA’ları engelleyemiyor?
Pantsir-s1‘i baz alarak konuya devam edelim. Pantsir-S1 2K22 Tunguska’nın geliştirilmiş bir versiyonu olan kısa ve orta menzilli karadan havaya füze ve uçaksavar topçu yeteneği olan hava savunma sistemidir. Ayrıca kendine ait teşhis ve izleme olmak üzere 2 radarı bulunmaktadır. Sistemin asıl amacı çeşitli yapıları ve birlikleri yakın hava saldırısına karşı korumaktır.
Bir hava savunma sistemi ülkedeki radarlara bağlı olması, gökyüzünde uçan Awacs gibi istihbarat uçaklarından bilgi alması, başka hava savunma sistemlerine de bağlı olması gereklidir. Eğer kendi radarı ile stand-alone çalışırsa bir çok kör noktası olur ve gelen bir çok tehdidi göremez. Örneğin Pantsir-s1’in 15 km yüksekliğe kadar hedef imha etme potansiyeli vardır. Eğer siz 16 km’den saldırı yapacak olursanız tek başına çalışan bu hava savunma sistemi bir çöp yığınından başka bir şey olmayacaktır. Yine etkili olduğu alan menzili 20 km olan bu sistemi dağlık bölgelerde tek başına kullanırsanız sahip olduğu radarlar 20 km’den ya daha az görecek ya da çeşitli noktalarda kör noktaya sahip olacaktır. Bir de bu hesaba elimizde bulunan radar karıştıran KORAL gibi elektronik harp sistemlerini de eklerseniz Ermenistan, Libya, Suriye gibi hava savunma altyapıları olmayan bir ülkede Pantsir de s300 de soba borusu işlevi görür .