Rıfat Sait


Kosova’da Klasikleşen Erken Seçimlerden Biri

Kosova’da Klasikleşen Erken Seçimlerden Biri


Kosova’da bir tevafuk olsa gerek 14 Şubat Sevgililer gününde yine bir erken seçim olacak. Yine, yeni yeniden…

Bilindiği gibi Kosova’da 6 Haziran 2019’da en son yapılan genel seçimlerde Kendin Karar Al Hareketi ( Vetëvendosje), seçimlerde ikinci sırada yer alan Kosova Demokratik Birliği (LDK) ile 4 ay süren müzakerelerin sonunda bir koalisyon hükümeti kurmuş, 3 Şubat’ta Kendin Karar Al Hareketi lideri Albin Kurti Kosova’nın Başbakanı olmuştu.

Bu seçimlerde Kosova’da kayıtlı 1 milyon 938 bin 869 seçmenin yüzde 44,18'i (Yarısından azı) oy kullanmıştı.

Pandemi sürecinden yararlanan bir takım güçler değişik siyasi oyunlarla bu koalisyonu bozdular. Pandemi nedeniyle kendi derdine düşen Kosova halkı, sokağa çıkma yasaklarının da etkisiyle bu olaya gerekli tepkiyi dahi veremeden oldubittiye getirildi ve adeta sivil bir darbe ile hükümet düşürüldü.

Avdullah Hoti’nin Başbakanlığında ülkedeki Sırp siyasi partilerinin de yoğun bir şekilde yer aldığı ilginç bir hükümet kuruldu. Tüm bunlar olurken iki önemli olay yaşandı. Hükümetin kurulmasında başrol oynayan ABD, bu durumu fırsata çevirdi ve Kosova ile Sırbistan liderleri Amerika’ya çağırılarak adeta bir emri vaki ile ilginç bir anlaşma imzalamalarını sağladı. Aslında bu anlaşma bana göre kadük olmuştur veya olacaktır. Anlaşma sonrası Kosova, adeta yangından mal kaçırırcasına İsrail’in başkenti olarak Kudüs’ü ilk tanıyan Müslüman olarak sahneye atıldı. Bunun karşılında da İsrail, Kosova’yı tanıdı.

Gariplikler bununla da kalmadı. Bağımsız ülke Kosova’nın halk tarafından seçilmiş Cumhurbaşkanı Haşim Taçi, Hollanda Lahey’deki mahkemede yargılanmak üzere çağırılınca zorunlu olarak istifa ettirildi ve apar topar alınarak bu ülkeye götürüldü.

Nereye? Lahey’e, Lahey neresi?

Bosna’nın Srebrenisa şehrinde bir günde 8 Binden fazla masum ve korumasız Boşnak’ı korumakla yükümlü Hollanda’nın şehri Lahey.

Lahey’deki mahkeme önce Dünyanın gözü önünde Birleşmiş Milletlere bağlı kendi Hollanda askerlerinin teslim ettiği ve birkaç saat sonra Sırplar tarafından ve soykırım olarak tescillenen bu vahşetin mahkemesini yapsın sonra Kosova’nın halk tarafından seçilmiş Cumhurbaşkanını yargılamaya çağırsın.

Bu Lahey’deki mahkemenin ilginç bir zamanlaması var. Ne tesadüftür ki; Kosova eski Başbakanı Ramush Haradinaj, Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan Kosova Özel Mahkemesi tarafından 'şüpheli' sıfatıyla ifadeye çağrılınca, temmuz ayında başbakanlık görevinden istifa etmişti. Lahey'deki savaş suçları mahkemesinde yargılanan ve iki kez delil yetersizliğinden beraat eden eski Kosova Kurtuluş Ordusu (UÇK) komutanı Haradinaj'ın istifa kararının ardından meclis feshedilmiş ve erken seçim kararı alınmıştı.

Avrupa’nın en genç ve taze ülkesi Kosova’da maalesef dış güçlerin etkisiyle istikrarsız bir siyasi tarih yaşanıyor.

Şansızlık mı yoksa kurgu mu siz karar verin. 1999 yılından beri, ilginçtir hiçbir Kosova hükümeti görev süresini tamamlayamadı. Bağımsızlığından bu yana geçen 12 yıl içerisinde, dördü erken genel seçim olmak üzere yedi kez genel seçime gidildi. Bugüne kadar 8 hükümet, 12 başbakan ve son üç yıl içerisinde 3 başbakan değişikliği yaşandı.

Şimdi de Kosova Anayasa Mahkemesi'nin cezası kesinleşmiş milletvekili Etem Arifi'nin Avdullah Hoti hükümeti için kullandığı oyu geçersiz saymasının ardından düşen hükümetle birlikte Kosova'da 14 Şubatta bir kez daha erken seçime gidiliyor.

Toplam nüfusu tahminen (tahminen diyorum çünkü ülkede ciddi bir nüfus sayımı da yapılamadı) iki milyon dolaylarında olan Kosova’da onlarca siyasi parti ülkenin iç politikasında rol almaya çalışıyor. Balkanların kalbi olan Kosova’nın sahip olduğu stratejik özellikler nedeniyle dışarıda üşüşen akbaba misali dış güçler onu siyasi istikrarsızlığa itiyor. Buna, Balkanların milliyetçi ve çok uluslu (multinasyonal) sıcak yapısı da eklenince görünen olumsuzluklar çıkıveriyor. Benzer siyasi istikrarsızlık özellikle Bosna-Hersek’te, biraz farklı olsa da Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan’da da var. ABD ve AB açısından bu olması gereken bir özellik. Bu şekilde Balkanlarda istedikleri gibi at koşturabiliyorlar.

14 Şubatta Kosova’daki erken seçimlerde her hangi bir siyasi oyun olmazsa, son günlerde oy oranı yükselen ve 15 yıllık muhalefetin ardından Başbakan olan ve ardında da demokratik olmayan oyunlarla Başbakanlığı alınan Albin Kurti liderliğindeki Kendin Karar Al Hareketi ( Vetëvendosje) partisi seçimleri kazanacaktır. Bu sefer oylarını artıracaklarını da düşünüyorum. Belki yine koalisyona olabilir ama bu defa daha az bir koalisyon desteğine ihtiyaç duyarlar.

Bu arada 14 Şubattaki seçimlere Kosova’daki iki Türk partisi de katılacak. Buna göre, Genel Başkanlığını Fikrim Damka’nın yaptığı Kosova Demokratik Türk Partisi (KDTP) 14 Şubat 2021’de yapılacak Kosova Cumhuriyeti parlamento seçimlerine 26 aday isimle, Genel Başkanlığını Ertan Simitçi’nin yaptığı diğer Türk partisi Yenilikçi Türk Hareket Partisi (YTH) ise 12 aday isimle girecek. Türk partileri aşağıdaki isimleri Kosova Merkez Seçim kuruluna verdiler.

Dost ve kardeş ülke Kosova’daki 14 Şubat erken Genel seçimlerinin Kosova halkına hayırlı olmasını diliyorum. İnşallah Kosova hak ettiği siyasi istikrara bir an önce kavuşur.