Yusuf Ziya Özcan


Eğitim Sistemimizin Acil Sorunları ve Çözüm Önerileri - 3

Eğitim Sistemimizin Acil Sorunları ve Çözüm Önerileri - 3


4. Öğretmen Eğitimi

Kısa ve maddeler halinde vermek gerekirse öğretmen eğitimi ile ilgili sorunlar şunlardır:

Eğitim Fakülteleri her yıl ortalama 40 binden fazla mezun vermektedir. Kanayan en önemli yara, ihtiyaçtan fazla mezun verilmesi ve bu yüzden yüzbinlerce öğretmen adayının atama beklemesidir.

MEB öğretmen alımında 50 olan KPSS barajını çok düşüktür ve her Eğitim Fakültesi mezununun öğretmen olabileceği algısını vermektedir.

Hizmet içi eğitimler yetersizdir ve öğretmenlerin ilgi duyacağı alanlarda ve formatta yapılmamaktadır.

Özlük haklarında aynı işi yapan öğretmen arasında farklar mevcuttur.

Öğretmenler idarecilik konusunda eğitilmeden idari görevlerde çalıştırılmaktadır.

Eğitim Fakültelerinde öğrencilere mesleği uygulama imkânıyeterince verilmemektedir.

MEB çok sık olarak öğretmenlerle ve eğitim süreci ile ilgili konularda karar değiştirmektedir.

Bu sorunları çözmek için takip edilecek yollar şunlardır:

1.Öğretmen atamalarında yüksek lisans (YL) eğitimi, zorunlu hale getirilecektir. Atanmış ama YL olmayan öğretmenler de YL için teşvik edilecektir.

2.Atanamayan öğretmenler sorunun çözümü 2 yıl sonra başlayacak (iki yıl yeni sistemin duyurulması ve mağduriyetlerin önlenmesi için gereklidir.) 7-8 yıllık bir çalışma sonunda tamamen ortadan kalkacaktır. Bu sürede Eğitim Fakülteleri çok az öğrenci alacak ve 40 bin olan kapasitelerini YL için kullanacaklardır. 300 bin bekleyen öğretmen her yıl 40 bin öğretmen atanarak bitirilecektir. (Her yıl 10-15 bin öğretmenin emekli olacağı varsayılmıştır) Yeni alınan öğretmenler YL’lı olacak mevcutlardan da 300 civarında öğretmen YL yapma şansı yakalayacaktır.

3.Eğitim Fakülteleri ilk 125 binden öğrenci almaları sağlanacaktır.

4.Eğitim Fakültelerindeki eğitim %50 uygulamalı olacak.

5.En önemlisi Öğretmenlik Meslek Kanununun çıkarılacaktır.

6. İlk atama en dezavantajlı bölgeye değil nitelikli öğretmenlerin bulunduğu okullara yapılacaktır. Bunun için teşvik bazlı rotasyon sistemi getirilecektir.

7. Öğretmenler hizmet içi eğitimlerle devamlı güncellenecektir. Hizmet içi eğitim yeniden yapılandırılacak, ihtiyaç duyulan konularda ve öğretmenlerin istedikleri formatta yapılacaktır.

8. Eğitim ve öğretimdeki performansları veriye dayalı olarak takip edilecektir

5. Mesleki ve Teknik Eğitim

Mesleki ve Teknik eğitim öncelikle katsayı sorunundan büyük zarar görmüş ve beklenen gelişimi gösterememiştir. Önemli sorunları maddeler halinde şöyle sıralanabilir:

Katsayı uygulaması ile mesleki ve teknik okullar tercih edilmemeye başlanmıştır.

Mesleki ve teknik eğitim okulları MEB içerisinde farklı genel müdürlüklere bağlıdır. Son yıllarda gerçekleştirilen sadeleştirmelere rağmen MEB içerisindeki yapı oldukça dağınık görünmektedir.

Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencilerinin okuma, fen ve matematik alanlarında en başarısız öğrencilerdir. Bu durum mesleki ve teknik eğitime bakışı olumsuz etkileyen en önemli faktörlerden birisidir.

Mezunlar eğitildikleri alanda değil çoğunlukla alan dışında çalışmaktadır.

Özel öğretimin payı sadece %6’dır ve OECD ülkeleri içerisinde düşük olan paylardan birisidir.

Ciddi bir devamsızlık ve okulu bırakma sorunu vardır.

Okul-sektör iş birliğinin kurulamamıştır. Tek amacı sektörlere eleman yetiştirmek olduğu halde sektörlerden kopuk olmasıdır.

Öğretmenlerin hizmet öncesi eğitimi ve mesleki gelişimi yetersizdir,

Öğretim programı (müfredat) güncel değildir,

Mezunlar, gerekli mesleki beceriye/niteliğe sahip değildir,

Mesleki okullar donanım açısından yetersizdir,

Eğitimde kalite kontrol sistemi kullanılmamaktadır.

Bu sorunlar için çözüm önerileri aşağıdadır:

1. 2018 yılında sektörlerle kurulmaya başlanan ilişkilere güçlendirilerek devam edilecektir.(Mesleki ve Teknik Eğitim Haritası, Mesleğim Hayatım platformu bu yönde atılmış doğru adımlardır.)

2. Mesleki ve teknik eğitimin eleman yetiştirdiği sektörlerin ihtiyaçlarını dikkate alması ve eğitimi bu sektörlerle dayanışma içerisinde yürütmesi sağlanacaktır.

3. Öğretmenlerin hizmet içi eğitimleri hızla tamamlanacak ve yeni alınacak öğretmenlerde yüksek lisans aranacaktır.

4. Atölye ve laboratuvarlar geliştirilecek ve okulların fiziki yapısı yenilenecektir.

5. Özel sektörün payı hala çok düşüktür ve bu arttırılacaktır.

6. Dağınık idari yapı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü çatısı altında toplanacaktır.

7. Mesleki eğitimde üretim yapılması ve bu üretimden döner sermaye yolu ile öğrenci, öğretmen ve okula bir pay verilmesi daha da genişletilecektir.

-Devamı Gelecek-