İbn-i Haldun, modern sosyolojinin kurucusu olarak bilinir. Batı da çok iyi tanınır ve okutturtulur. Bizde maalesef gerekli önem verilmemiştir.
İçinde yaşadığımız ortam göz önüne alındığında aşağıdaki anlatımından bilinse idi ders alınırdı diye düşünüyorum.
İbn-i Haldun demiş idi ki; '' Devletlerin ve mülklerinde tabii bir ömrü vardır. Bunun sonucunda onlarda yıkılır. Devlet ve mülkün sağladığı nimetlerle lüks ve rahat dönemi ortaya çıkar. Refah sayesinde nüfus ve asabiyette bir artış görüldüğü gibi kölelerin sayısında, sanatlarda ve akli ilimlerde bir artış olur. Ancak bu durum zaman içerisinde zorunlu olarak devletin giderlerini arttırır. Konfora alışan insanlar yaşam seviyelerini düşürmeyi asla istemezler. Ancak devletin gelirleri sınırlıdır. Nüfusun, kölelerin artışı ve lükse ayrılan paraların çoğalmasıyla devletin gelirleri giderleri karşılamaz. Devlet gelirlerini arttırmak için ek gelirler çıkartır. Fakat bu da toplum tarafından zulüm olarak algılanır ve hoşnutsuzluk artar. Bundan sonra olumsuzluklar birbirini takip eder. Devleti ve mülkü kuran asabiyet artık tartışmalı hale gelir. Olumsuzluklar ve şehirleşme ile insanların da tabiatları değiştiği için devlet yıkılma sürecine girer. Artık yeni bir asabiyetin ve mülkün gelme zamanıdır. Bu döngü sürekli devam eder.”
Şimdi, kölelik ismen yok. İşçi, memur, küçük esnaf adeta geçmişin köleleri durumun da.
Milli gelirin yüzde otuzları nüfusun yüzde yetmişini yoksulluk ve açlık sınırlarında tutar gibi.
Nüfusun yüzde otuzu milli gelirin yüzde yetmişinden nemalanmakta ki bunların da yarıya yakını vahşi kapitalizmi en üst seviyede uygulamakta ve de vahşice harcamakta.
Allah ile aldatan ve toplumu her geçen gün maddenin esiri yapan bir olgu hâkim olmakta.
Bir zamanlar yüzlerine maske takarlarmış, tanınmamak için. Şimdi yüzler maske olmuş, sahte bir tebessüm, yalan ve riya, içlerde bin bir hesap, kin ve çıkar.
En önemlisi fikren köleleştirilmekte insanlar. Yoğun algı operasyonları üretmeyen, düşünmeyen, ayrıştırıcı bir toplum yaratmakta.
Kısacası İbn-i Haldun'un deyimi ile toplumun asabiyesi tüm tehdit unsurlarının arzuları istikametinde gevşemekte.
Allah yar ve yardımcımız olsun.
