Kutsal ağaç zeytin ve şifa kaynağı kutsal sıvısı zeytinyağı, insanlara ve doğaya umut kaynağı olmaya devam ediyor. Özellikle Akdeniz havzasında yetişen zeytin ağacının yetiştiği ülkeler oldukça şanslı diyebiliriz. Hem besin hem de şifa kaynağı zeytin ve ürünleri dünya ticaretinde de önemli paya sahiptir.
Zeytin ağacı sayımız 200 milyon
Küresel ısınma tüm tarım ürünlerinin üretimini etkilediği gibi son yıllarda zeytin ağaçlarını ve dolayısı ile zeytinyağı rekoltesini de olumsuz
etkiledi. Türkiye, dünyanın önde gelen zeytin ve zeytinyağı üreticisi bir ülke olarak iddiasını sürdürüyor. Son yıllarda teşviklerle birlikte dikilen zeytin ağacı sayımız 200 milyona ulaştı.
Geçen yıl zeytinyağı üretiminde dünya lideri olan İspanya’da kuraklık nedeniyle ciddi rekolte düşüşünün yaşanması fiyatların yükselmesine neden oldu. Ülkemizde zeytinyağı fiyatlarının yükselmesi nedeniyle üreticilerimiz daha yüksek fiyattan satma güdüsü ile ürünlerini depolama yoluna gitti. İç piyasadaki zeytinyağı fiyatlarını dengeleme için Ticaret Bakanlığı tarafından dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına yasak getirildi. Yüksek fiyatlar nedeniyle iç tüketimin de azalması sonucu küçük üretici elindeki ürünü satamadı.
Zeytinyağında yüksek rekolte bekleniyor
Geçen yıl kuraklık dolayısı ile dünya zeytinyağı piyasası düşük rekolte elde etti. Dünya lideri İspanya’da bu yıl da rekoltenin düşük olacağı haberleri geliyor. Ülkemizde ise oldukça iyi bir sezon bekleniyor. Ülkemizin 41 ilinde tarımı yapılan zeytin ağaçlarından Ekim ayı itibariyle başlayacak hasat sezonunda 400 bin ton zeytinyağı rekoltesi bekleniyor. Türkiye’nin bu zeytinyağı rekoltesiyle 2022-23 sezonundaki gibi dünya ikincisi olması bekleniyor.
Özellikle küçük üreticileri korumak için gerekli tedbirlerin alınması ve zeytin tarımının devamı sağlanmalıdır. İspanya’daki gibi güçlü
kooperatifler eliyle piyasa arz-talep dengesinin kurulması ve fiyat istikrarının korunması gerekmektedir. Var yılı-yok yılı yaşamamak için çiftçiler hasat konusunda eğitilerek yok yılı en aza indirgenmelidir.
Kuraklığa çare zeytin
Zeytin ağaçları ülkemiz için büyük nimettir. Özellikle iklimi uygun kıyı bölgelerimizde dikimi konusunda teşvikler devam etmelidir. Çünkü fazla su istemeyen, kıraç arazilerde yetişebilen zeytin ağacı ve ürünleri, küresel ısınma ve kuraklıktan insanları kurtaracak yegane gıda olacaktır. 2050’lerde olması beklenen kuraklık ve açlıktan en az etkilenen bölgelerin zeytin yetişen bölgeler olacağını iddia eden uzmanlar bulunuyor. Ben de bu görüşe katılıyorum ama umarım insanlık böyle bir felaket yaşamaz.
Ülkemiz zeytin ve zeytinyağı üretiminde dünyada önde gelen ülkelerden biridir. Ağırlıklı kıyı bölgelerimizde yetişen bir ürün olarak zeytin ağacını kıymetini bilip, insanlarımızın sağlığı için herkesin ulaşabileceği bir gıda haline gelmesini dilerim.
